Kωνσταντινούπολη: μια ματιά από τα μέσα
«Μην υποτιμάτε τον λαό, όσο μπορεί να αντιστέκεται στην ανέχεια, το ίδιο μπορεί να αντισταθεί και στην ευμάρεια, αν αισθανθεί ότι όλα γίνονται ερήμην του».Το κείμενο που ακολουθεί γράφτηκε από τον Βαγγέλη Κεχριώτη, που ζει στην Κωνσταντινούπολη και διδάσκει Ιστορία στο Πανεπιστήμιο του Βοσπόρου. Είναι μια πρώτη καταγραφή, ένα πρώτο σχόλιο για τα γεγονότα, γραμμένο την ώρα που εξελίσσονται και γι’ αυτό έχει ιδιαίτερη αξία σαν μαρτυρία. Αρχικά προοριζόταν για τα Ενθέματα της κυριακάτικης Αυγής, αλλά όταν στάλθηκε, η εφημερίδα βρισκόταν ήδη στο τυπογραφείο. Έτσι, το κείμενο αναρτήθηκε στο μπλογκ, με τίτλο «Για μια χούφτα δέντρα», και το αναδημοσιεύουμε από το left.gr
Παρασκευή 1 Ιουνίου. Το κέντρο της Πόλης απόψε ξαγρύπνησε. Οι επιθέσεις της αστυνομίας συνεχίστηκαν όλη τη νύχτα. Είναι η τέταρτη μέρη των διαδηλώσεων που τώρα πια εξαπλώνονται και σε άλλες πόλεις της Τουρκίας. Αφορμή υπήρξε το ξερίζωμα δύο δέντρων στο πάρκο που βρίσκεται δίπλα στην Πλατεία του Τάξιμ. Αυτή ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι. Δύο χρόνια τώρα, μια μαζική πρωτοβουλία πολιτών, που περιλαμβάνει αρχιτέκτονες και πολεοδόμους, προσπαθεί, με κάθε τρόπο να τραβήξει το ενδιαφέρον της κοινής γνώμης και να πείσει την κυβέρνηση να μην προχωρήσει στα σχέδιά της να κατασκευάσει ανισόπεδους κόμβους που σχεδόν καθιστούν αδύνατη την πρόσβαση στην ιστορική πλατεία σε πεζούς, κι έτσι δεν επιτρέπει την χρήση της για μαζικές διαδηλώσεις. Φέτος, η κυβέρνηση απαγόρευσε τις εκδηλώσεις της Πρωτομαγιάς στην πλατεία, κι αυτό οδήγησε σε μεγάλης κλίμακας επεισόδια. Η αστυνομία έπνιξε την Πόλη στα δακρυγόνα. Αυτό κράτησε μια μέρα. Τα έργα για τις ανισόπεδες διαβάσεις συνεχίζονται
Το δεύτερο μέρος του σχεδίου περιλαμβάνει την μετατροπή του πάρκου δίπλα στην πλατεία του Τάξιμ σε ένα ακόμη εμπορικό κέντρο, που ωστόσο θα πάρει τη μορφή ενός οθωμανικού στρατοπέδου που είχε οικοδομηθεί εκεί τον 19ο αιώνα και κατεδαφίστηκε στα πρώτα χρόνια της Δημοκρατίας. Ο Ερντοάν έχει αναλάβει προσωπικά την υπόθεση αυτή, που έχει αποκτήσει τεράστια συμβολική σημασία και είναι αποφασισμένος να την ολοκληρώσει ό,τι και να γίνει.
Το κόστος μέχρι αυτή τη στιγμή είναι τέσσερις νεκροί, εκατοντάδες τραυματίες, ένα μεγάλο τμήμα της πόλης που ανασαίνει δακρυγόνα. Το διακύβευμα όμως δεν είναι πια τα δέντρα που τα αγκαλιάζουν άνθρωποι κάθε ηλικίας και πολιτικής απόχρωσης, ακόμη και ισλαμιστές, για να τα προστατεύσουν. Το διακύβευμα είναι η ποιότητα ζωής σε μια πόλη όπου κάθε πνεύμονας οξυγόνου, κάθε ίχνος πράσινου ξεριζώνεται· το διακύβευμα είναι ένα μοντέλο ανάπτυξης που εστιάζεται μόνο στο κέρδος, και αγνοεί τον άνθρωπο, που δημιουργεί οικιστικά τέρατα στα οποία μόνο δυστυχισμένοι μπορεί να είναι οι αποκομμένοι από κάθε αστική δράση ένοικοί τους· το διακύβευμα είναι η δημοκρατία σε μια χώρα βαθιά διχασμένη πολιτικά, και στην οποία η κυβέρνηση, επειδή διαθέτει την στηρίξη του μισού πληθυσμού θεωρεί πως μπορεί να κάνει ό,τι θέλει. Οι ταραχές θα συνεχιστούν και τα θύματα θα αυξηθούν. Ο κόσμος όμως είναι αποφασισμένος. Η βία της αστυνομίας τον εξαγριώνει ακόμη περισσότερο.
Χθες το πρωί είδα θωρακισμένο όχημα να επιτίθεται στους ξενυχτισμένους καταληψίες της πλατείας την ώρα που έτρωγαν πρωινό και κερνούσαν μπουρέκι τους αστυνομικούς. Πολύ οικείες εικόνες σε όσους έζησαν το κίνημα των Αγανακτισμένων στην Πλατεία Συντάγματος αλλά και αλλού στην Ελλάδα. Αυτά που χιλιάδες άνθρωποι έζησαν όλη τη μέρα και τη νύχτα χθές εδώ στην Πόλη πρέπει να τα μάθει όλος ο κόσμος. Θα επανέλθω με πιο αναλυτικές σκέψεις. Το μήνυμα προς το παρόν είναι ένα: Μην υποτιμάτε τον λαό, όσο μπορεί να αντιστέκεται στην ανέχεια, το ίδιο μπορεί να αντισταθεί και στην ευμάρεια, αν αισθανθεί ότι όλα γίνονται ερήμην του.