Τρέμε, Τσόμσκι! Ο «Ριζοσπάστης» σε κάνει σκόνη
Στις 3 Απριλίου ο Νόαμ Τσόμσκι έδωσε στο Δουβλίνο μια διάλεξη με θέμα την αλληλεγγύη και την κοινωνική προστασία. Το κείμενο της ομιλίας του δεν έχει ακόμα δημοσιευθεί (υπάρχει μόνο βίντεο στο Διαδίκτυο), ενώ δεν έχει αναρτηθεί και το τμήμα με τις ερωτήσεις που δέχτηκε και τις απαντήσεις που έδωσε. Πάντως, στα ελληνικά ΜΜΕ δημοσιεύτηκε ένα απόσπασμα της εκτίμησής του για το ρόλο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, για τις ολέθριες επιπτώσεις της πολιτικής της λιτότητας, καθώς και για τις ληστρικές διαθέσεις του γερμανικού κεφαλαίου και ειδικότερα για τη φιλοδοξία του να σφετεριστεί τις πλουτοπαραγωγικές πηγές της Ελλάδας. Τόσο στη διάλεξη της RDS, δηλ. της Βασιλικής Εταιρείας του Δουβλίνου, όσο και στη συνέντευξη που έδωσε στους Ιrish Times, ο Τσόμσκι μίλησε και για άλλα πολλά (ακόμα και για το δικαίωμα της άμβλωσης που στην Ιρλανδία παραμένει απαγορευμένη).
Μπορεί κανείς να συμφωνήσει ή να διαφωνήσει με επιμέρους απόψεις του Τσόμσκι ή και με το σύνολό τους. Δεν μπορείς όμως να τον απορρίψεις με μια μονοκονδυλιά, αγνοώντας το εύρος των γνώσεών του για τον σύγχρονο κόσμο και ειδικά για την αμερικανική εξωτερική πολιτική -και ας αφήσουμε το πεδίο της γλωσσολογίας. Ανεξάρτητα από το πόσο μας γοητεύει, ο Τσόμσκι μάς προκαλεί να σκεφτούμε, όμως ο Ριζοσπάστης, στο χθεσινό του φύλλο, κάνει ακριβώς το αντίθετο: κάνει τον Τσόμσκι σκόνη χωρίς όμως να αναζητήσει ούτε το τι λέει ο Τσόμσκι ούτε το αν το είπε ή το πώς το είπε. Δεν είναι δυνατό να χαρακτηρίζεις «ανάλυση» και, με απροκάλυπτη ειρωνεία, «φιλοσοφικό απαύγασμα» κάποιες φράσεις που μοιάζουν παρμένες από ένα πρακτορείο ειδήσεων και, στη συνέχεια, να ανακαλύπτεις τη «μεταφυσική» που περιέχει αυτή η ανάλυση. Μια τέτοια εύκολη προσέγγιση αδικεί και το Ριζοσπάστη και τους αναγνώστες του και, κυρίως, αφήνει εντελώς απέξω τον ίδιο τον Τσόμσκι που δεν τα ξέρει όλα, δεν καμώνεται ότι τα ξέρει, αλλά συνήθως ξέρει για τι πράγμα μιλάει. Δεν λέμε ότι αδικεί αυτόν που τα γράφει γιατί απλώς δεν ξέρουμε ποιος είναι. Το σχετικό άρθρο του «Ρ» είναι ανυπόγραφο και βρίσκεται στη στήλη «Διά του τύπου». Διαβάζοντας ολόκληρο το κείμενο, κατανοούμε ότι ο τίτλος του «Διάβαζε, εργάτη, διάβαζε» προτρέπει τον εργάτη να διαβάζει τον Ριζοσπάστη και όχι τον Τσόμσκι που το πολιτικό του «σχήμα» (πότε ένα αποσπασματάκι γίνεται «σχήμα»;) δεν αντέχει ούτε μπροστά στις γνώσεις ενός παιδιού 15 χρονών»…
Τι σόι «φιλοσοφία» είναι αυτή που καταργεί την οικονομική – κοινωνική πραγματικότητα, την αντικειμενικότητα, δηλαδή, και στη θέση της προβάλλει ηθογραφικού και ψυχολογικού χαρακτήρα αιτιάσεις, την υποκειμενικότητα δηλαδή, για να εξηγήσει τι συμβαίνει κι ακόμα χειρότερα για να προτείνει λύσεις;
Μέσα σε λίγες λέξεις ο Τσόμσκι – σύμφωνα τουλάχιστον μ’ αυτά που γράφουν ότι είπε – κατάφερε να εξαφανίσει την καπιταλιστική κρίση, τους ανταγωνισμούς μεταξύ μονοπωλίων και να ενοποιήσει εις σάρκαν μίαν καπιταλιστές και εργάτες που τους χωρίζει μόνο η γεωγραφική σχέση Βορράς – Νότος και μέσα από ένα τέτοιο σχήμα να δώσει την εξήγηση και τη λύση: Εξήγηση κατά Τσόμσκι: «Κάποιοι άνθρωποι στη Γερμανία» και κατά συνέπεια στο Βορρά, έχουν «απάνθρωπες απαιτήσεις» κατά άλλων ανθρώπων στο Νότο. Κατά συνέπεια, ενωμένοι νότιοι άνθρωποι εναντίον απανθρώπων βορείων. Το σχήμα δεν αντέχει ούτε μπροστά στις γνώσεις ενός παιδιού 15 χρόνων που έχει ανοίξει ένα απλό εγχειρίδιο πολιτικής οικονομίας. Κι όμως αυτό το σχήμα προβάλλεται ως φιλοσοφικό απαύγασμα και η λύση του ως πρόταση που παράγει πολιτική θέση και κατά συνέπεια επιλογή για την εργατική τάξη.
Και η ομιλία του Τσόμσκι στο Δουβλίνο:
Και μια τελευταία παρατήρηση: Συνήθως ο Ριζοσπάστης δεν δείχνει την ίδια ταξική αδιαλλαξία απέναντι σε αμφιλεγόμενες θέσεις ή «σχήματα» πολλών αδελφών κομμάτων. Όμως στην περίπτωση του Τσόμσκι μοιάζει να τον αντιμετωπίζει με κριτήρια εσωτερικά, δηλ. σαν να ήταν άλλος ένας οπορτουνιστής…