Το Spotify στην Ελλάδα και το λυκόφως της μουσικής βιομηχανίας

 Από τα τέλη Σεπτεμβρίου είναι διαθέσιμη στην Ελλάδα η δημοφιλέστερη υπηρεσία απευθείας αναπαραγωγής (streaming) μουσικής, το Spotify.  Η συγκεκριμένη υπηρεσία άργησε αρκετά να έρθει στην Ελλάδα όχι μόνο λόγω της οικονομικής κρίσης και της μικρής αγοράς της χώρας αλλά και λόγω της κυριαρχίας της πειρατείας στις καταναλωτικές προτιμήσεις των περισσότερων Ελλήνων μουσικόφιλων.  Συντριπτικά περισσότεροι είναι αυτοί που δεν μπαίνουν καν στον κόπο να κατεβάσουν μουσικά αρχεία από το ίντερνετ, απλά ακούνε τα αγαπημένα τους τραγούδια στο youtube ή το ραδιόφωνο. Το Spotify πέρα από υπηρεσία διαδικτυακής αναπαραγωγής μουσικής είναι και κοινωνικό δίκτυο, καθώς ο κάθε χρήστης μπορεί να επιλέξει να βρει τους φίλους του μέσω mail, facebook & twitter να δει τι ακούνε (αν επιλέξει ο χρήστης να έχει δημόσιες τις επιλογές του) και να ανταλλάξει μηνύματα και playlist με αυτούς ή να βρει νέους διαδικτυακούς φίλους με παρόμοια μουσικά ενδιαφέροντα.

Η υπηρεσία διαθέτει μια τεράστια συλλογή τραγουδιών, τα οποία ξεπερνούν τα 20 εκατομμύρια, σε πολλές περιπτώσεις διατίθεται υλικό που δεν μπορείς να βρεις ούτε στο youtube .   Τα πράγματα είναι πολύ χειρότερα όσον αφορά την ελληνική μουσική καθώς η συμφωνία της υπηρεσίας με τις ελληνικές δισκογραφικές είναι πολύ πρόσφατη και οι ελλείψεις είναι πολλές (ειδικά όσον αφορά την ανεξάρτητη ελληνική σκηνή) με τους περισσότερους καλλιτέχνες να διερευνούν αν αξίζει τον κόπο.

Το Spotify διατίθεται δωρεάν για χρήση από υπολογιστή (www.spotify.com/gr), με τα έσοδά του σε αυτή την περίπτωση να προέρχονται από τις διαφημίσεις. Το θέμα είναι ότι όσο υπάρχει το youtube δεν υπάρχουν πολλοί λόγο να μεταπηδήσεις σε άλλη υπηρεσία, μέσω υπολογιστή. Και αν επιθυμείς κάτι πιο εξειδικευμένο όπως λένε: «ας είναι καλά το piratebay».

Με μηνιαία συνδρομή 3,49 ευρώ τον μήνα, ο χρήστης μπορεί να απαλλαγεί από τις διαφημίσεις. Αν επιλέξει να καταβάλει 6,99 ευρώ τον μήνα, τότε θα μπορεί επιπλέον να έχει πρόσβαση στο Spotify και μέσω «έξυπνων» συσκευών. Το itunes χάνει διαρκώς σε μερίδιο αγοράς από το Spotify παγκοσμίως καθώς το τελευταίο είναι πολύ φθηνότερο.  Στο itunes με τα ίδια χρήματα μπορείς να κατεβάσεις μόνο 7 τραγούδια. Η διαφορά είναι ότι στο itunes τα τραγούδια μένουν δικά σου «για πάντα» σε ψηφιακή μορφή, ενώ στο Spotify απλά νοικιάζεις τη δυνατότητα να τα ακούς όσο διαρκεί η συνδρομή σου και όσο είσαι  συνδεδεμένος στο διαδίκτυο (υπάρχει επίσης τη δυνατότητα να «κατεβάσεις» τραγούδια (που μπορείτε να ακούτε offline μόνο όσο είστε όμως εγγεγραμμένοι συνδρομητές  στην υπηρεσία).  Το Spotify προβάλλεται ως ο φθηνότερος τρόπος να έχεις μόνιμη (και νόμιμη) πρόσβαση στη μουσική που προτιμάς όπου και αν βρίσκεσαι.  Σε κάθε περίπτωση όσοι έχουν χρόνο μπορούν να δοκιμάσουν την  υπηρεσία δωρεάν και να αποφασίσουν.

Πέρα από τις δυνατότητες κοινωνικής δικτύωσης η κύρια χρησιμότητα της υπηρεσίας αυτής της στιγμής είναι η χρήση της στα smartphones. (είναι διαθέσιμο σε Android, iOS (Apple) και Windows Phone).

Στα τελευταία μπορείς να μεταφέρεις φυσικά και το μουσικό σου αρχείο από τον υπολογιστή χωρίς να μπλέξεις με υπηρεσίες τύπου Spotify.  Σε μια εποχή όμως που οι μουσικές βιβλιοθήκες πλέον δεν μετριούνται με το «πόσους δίσκους έχεις» αλλά «πόσα terabyte μουσικής διαθέτεις;» γίνεται κατανοητό ότι ο αποθηκευτικός χώρος είναι ένα πρόβλημα για τους περισσότερους. Η διαδικασία μεταφόρτωσης μουσικής στο κινητό είναι πάντα χρονοβόρα. Με το Spotify γλυτώνεις από αυτόν τον μπελά.  Χρειάζεται λίγος χρόνος για να εξοικειωθείς πώς θα δημιουργήσεις τις λίστες που επιθυμείς αντί να ψάχνεις απλά εκείνο το τραγούδι που σου είχε κολλήσει από το λύκειο, αλλά μετά από λίγο καιρό γίνεται πιο εύκολη η χρήση του.

Τα τραγούδια είναι σε υψηλή ποιότητα (320kbps) και με 3g κάλυψη, η αναπαραγωγή ήταν στιγμιαία εκτός από τα σημεία που δεν υπάρχει σήμα. Στη χρήση του μια καθυστέρηση μπορεί να παρατηρηθεί μόνο σε κάποια σημεία στην αναζήτηση νέων τραγουδιών αλλά σπάνια στην αναπαραγωγή τους. Με 4g (LTE) σύνδεση φυσικά δεν υπάρχει καθυστέρηση (πάντα όσο υπάρχει σήμα, κάτι που είναι λίγο προβληματικό σε κάποιους σταθμούς του μετρό και του ηλεκτρικού.

Υπάρχει λόγος να το χρησιμοποιήσω;

Δεν υπάρχει κρίση της μουσικής βιομηχανίας, υπάρχει κρίση format ισχυρίζονται με πείσμα τα think-tank των πολυεθνικών εταιρειών που προσπαθούν να προσαρμοστούν στη νέα κατάσταση με τα κέρδη τους να συρρικνώνονται διαρκώς.  Οι πολυεθνικές ή η πειρατεία σκοτώνουν τελικά τη μουσική;   Με τα παραδοσιακά δισκάδικα να μετριούνται στα δάκτυλα, το σίγουρο είναι ότι βρισκόμαστε σε μια νέα εποχή.   Στην αρχή κατηγορούσαν όσους πουλούσαν πειρατικά CD. Ωστόσο πειρατικές κασέτες υπάρχουν εδώ και δεκαετίες. Μετά ήρθε το ίντερνετ, η δωρεάν ανταλλαγή αρχείων μεταξύ χρηστών, το napster, το emule, το supernova και το piratebay.

Όπως έγραψε ένας νεοφιλελεύθερος αναλυτής: «Η ατομική ιδιοκτησία στο διαδίκτυο είναι τόσο αναχρονιστική όσο και η δημόσια ιδιοκτησία έξω από αυτό». Το Spotify και ανάλογες υπηρεσίες είναι σύμφωνα με τους περισσότερους αναλυτές το μέλλον της μουσικής βιομηχανίας, μιας βιομηχανίας ωστόσο που μοιάζει να πνέει τα λοίσθια.

Η πραγματικότητα είναι ότι η -επί πληρωμή- υπηρεσία του Spotify απευθύνεται κυρίως σε ένα περιορισμένο και εξειδικευμένο στην Ελλάδα κοινό, νεαρής ηλικίας, που ξοδεύει αρκετό χρόνο έξω από το σπίτι και επιθυμεί να ακούει μουσική της επιλογής του στο κινητό του τηλέφωνο και είναι διατεθειμένο από πάνω να ξοδεύει 7 ευρώ το μήνα γι’αυτό.  Για τους καλλιτέχνες –και τα ανεξάρτητα συγκροτήματα- η συμμετοχή τους στο Spotify γίνεται σε ένα βαθμό υποχρεωτική καθώς η αποχή από αυτό στο εξωτερικό ισοδυναμεί με επαγγελματική αυτοκτονία (εκτός αν είσαι ο Thom Yorke).

Αξίζει να σημειωθεί ότι σχεδόν κανείς  Έλληνας καλλιτέχνης στην παρούσα φάση δεν μπορεί να ζήσει από τα πνευματικά δικαιώματα που θα εισπράττει από το Spotify, που είναι εξαιρετικά χαμηλά στις περισσότερες περιπτώσεις (μόνο τα πολύ μεγάλα ονόματα του εξωτερικού είναι σε θέση να διαπραγματευτούν μια καλύτερη συμφωνία στην κατανομή των κερδών).