Ο ποντικός στον τροχό (και όχι στη φάκα)
Οι ζωές μας φαίνονται, από μερικές απόψεις, σαν εκείνο το παιχνίδι με τα ποντίκια που τρέχουν και κινούν τον τροχό, χωρίς κατεύθυνση και διέξοδο.
Του Θανάση Σκαμνάκη
Εισπνέουμε καθημερινώς τη δυσοσμία μιας λογικής που μας λέει πως η δημοκρατία δίνει το δικαίωμα στους πολίτες να εκφράζουν ελεύθερα τη γνώμη τους, αλλά το δικαίωμα της γνώμης αν ξεπερνάει τα όρια υπονομεύει τη δημοκρατία, άρα η περιστολή της δημοκρατίας είναι αναγκαία για να υπάρχει δημοκρατία. Κατόπιν αυτού, η ανασφάλεια των πολιτών που επιφέρει η καταπάτηση της ελευθερίας από τα ποικίλα εργαλεία του συστήματος, οδηγεί στην ανάγκη διαχειριστών της ελευθερίας, «καθοδηγητών-προστατών» που θα ορίζουν το κάθε φορά αρμόζον, το όριο, κάτι που μοιάζει να γυρίζει τους ανθρώπους στο ίδιο σημείο. Το αγαθό της ελευθερίας χρειάζεται «καθοδηγητές-προστάτες» οι οποίοι στερούν το αγαθό της ελευθερίας. Απόλυτο λογικό αδιέξοδο. Είναι όμως η πραγματικότητά μας, η κυρίαρχη λογική μιας αστικής δημοκρατίας μεταμοντέρνου τύπου στον παροξυσμό της κρίσης, που οδηγεί τελικά ανθρώπους στην «ασφάλεια» των φονταμενταλισμών και των φασιστικών ομάδων.
Ωστόσο, το ενδιαφέρον, αν και όχι παράξενο, είναι πως το μοντέλο βρίσκει μιμητές και εντός των κύκλων που κανονικά θα έπρεπε να το αντιπαλεύουν με κάθε τρόπο, και κυρίως με τη διαλεκτική λογική και την επαναστατική θεωρία και πράξη. Ας δούμε. Κορυφαία στελέχη του κόμματος (του ενός και μοναδικού επί του προκειμένου) απαντούν στα στελέχη και τα μέλη που επέλεξαν να διαφωνήσουν με τις απόψεις τους, πως έχουν το μέγα δημοκρατικό δικαίωμα να διατυπώνουν ελεύθερα τη γνώμη τους για τις θέσεις της ηγεσίας, τις πολιτικές της επιλογές κλπ., αλλά κάνουν κατάχρηση, «… πατούν σε άθλια ψέματα και αξιοποιούν συκοφαντίες και διαστρεβλώσεις του διαδικτύου», «πέρασαν σε ανοιχτό πόλεμο… υιοθετούν τις εχθρικές αντιλήψεις… ενισχύουν το οπλοστάσιο του αντιπάλου… συκοφαντούν μεθοδικά και συνειδητά τις θέσεις και τη δράση του κόμματος» (όπου κόμμα και ηγεσία είναι έννοιες ταυτόσημες). Εδώ το όριο ανάμεσα στην καλή χρήση του δικαιώματος και την κατάχρησή του ορίζεται από τους ίδιους τους καθοδηγητές, δηλαδή τους κρινόμενους, χαρακτηριστικό και της λειτουργίας του αστικού συστήματος, όπου την καλή χρήση του δημοκρατικού δικαιώματος καλείται να την αξιολογήσει το σύστημα εξουσίας από το οποίο πρέπει να μας προστατεύει, και γι’ αυτό χρειάζεται, η δημοκρατία.
Δεν έχω να καθαρίσω προσυνεδριακούς λογαριασμούς με την ηγεσία του Κόμματος, ψάχνοντας να ανακαλύψω τις εσωτερικές αντιφάσεις της. Προσωπικά με θλίβει αυτή η εξέλιξη, και για λόγους συναισθηματικούς και γιατί οδηγεί σε πολιτική αφλογιστία. Περισσότερο αναζητώ μια αναμέτρηση με τις πολλαπλές αστικές αντιλήψεις που ορίζουν, αν όχι τυπικά πολύ συχνότερα ουσιαστικά, τον τρόπο αντίληψης και λειτουργίας ακόμα και των ηγεσιών επαναστατικών (στα λόγια ή στην πράξη) ομάδων, κομμάτων, κινημάτων, μικρών ή μεγάλων, οι οποίες αποχτούν ιδιοκτησιακά δικαιώματα επί του κινήματος και επιστρέφουν, ακόμα κι αν δε το καταλαβαίνουν, στις συνήθειες τις οποίες επιδιώκουν να ανατρέψουν. Και να ο ποντικός∙ αν ήταν πιασμένος στη φάκα θα είχε συνείδηση της φυλακής και θα προσπαθούσε να δραπετεύσει, στον τροχό όμως ξεγελιέται πως τρέχει, ενώ απλώς τον κινεί, με μόνο τέλος την αυτοεξόντωσή του.
Πηγή: Εφημερίδα Πριν, 6/4/2013