Υπόθεση Ροζάν Μπαρ: η αυτοκάθαρση του Χόλιγουντ

Το καλοκαίρι η ηθοποιός Ροζάν Μπαρ έγραψε στο Τουίτερ ένα απίστευτης κακίας ρατσιστικό σχόλιο για την αφροαμερικανίδα Βάλερι Τζάκσον, πρώην σύμβουλο του Μπάρακ Ομπάμα, λέγοντας ότι είναι το «μωρό που έκαναν η Μουσουλμανική Αδελφότητα και ο Πλανήτης των Πιθήκων». Μπροστά στη δημόσια κατακραυγή, η Ροζάν Μπαρ προσπάθησε να διορθώσει τα αδιόρθωτα, μάταια όμως. Διέγραψε το τοξικό σχόλιο και ισχυρίστηκε ότι αυτό οφειλόταν… στο υπνωτικό χάπι Ambien που παίρνει. Μόνο που η φαρμακευτική εταιρεία εξέδωσε αμέσως ανακοίνωση λέγοντας ότι «αν και όλα τα φάρματα έχουν παρενέργειες, ουδέποτε ο ρατσισμός έχει αναφερθεί ως παρενέργεια των προϊόντων της».  Το τηλεοπτικό δίκτυο ABC την επόμενη μέρα ανακοίνωσε την ακύρωση της πιο δημοφιλούς σειράς στην αμερικανική τηλεόραση.  Στην Ελλάδα ωστόσο δεν έχουμε τέτοιες ευαισθησίες. Ο γνωστός και μη εξαιρεταίος Τάκης Τσουκαλάς, τηλεοπτικός εκπρόσωπος της θύρας 7,  υπάλληλος της ΠΑΕ Ολυμπιακός και του Βαγγέλη Μαρινάκη εξαπέλυσε χυδαία ρατσιστική επίθεση χαρακτηρίζοντας «πίθηκο» τον διεθνή μπασκετμπολίστα Θανάση Αντετοκούνμπο και διευκρινίζοντας ότι «δεν τον θεωρώ Έλληνα».  Η ΠΑΕ Ολυμπιακός αντί να απομακρύνει από τη θέση του τον Τάκη Τσουκαλά επιβραβεύει τη χρυσαυγίτικη συμπεριφορά.  Ο  Κώστας Καραπαπάς, επίσημος εκπρόσωπος Τύπου της ΠΑΕ Ολυμπιακός και του προέδρου του Βαγγέλη Μαρινάκη με ανάρτηση του στο instagram χαρακτηρίζει «ξεφτιλισμένους» όσους ασκούν κριτική στο νέο ρατσιστικό παραλήρημα του Τάκη Τσουκαλά κάτι που θα ήταν αδιανόητο σε άλλη δυτική χώρα. Ας μην έχουμε απορίες μετά ποιοί ενισχύουν το φασισμό και το ρατσισμό. 

Τα ρατσιστικά σχόλια πληρώνονται ακριβά στο Χόλιγουντ όμως ο ταξικός ρατσισμός ζει και βασιλεύει

Πώς θα μας φαινόταν αν ο Νότης Σφακιανάκης, γνωστός για τις εθνικιστικές κορόνες του και τη συμπάθειά του προς τη Χρυσή Αυγή, παρουσίαζε σε ένα μεγάλο κάτι μια εκπομπή, π.χ., με τίτλο «Οι πρόσφυγες και τα τραγούδια τους;» Αργά ή γρήγορα, το αυτό του φιδιού θα έσκαγε. Κάτι ανάλογο συνέβη με την ηθοποιό Ροζάν Μπαρ.

Πάταγο προκάλεσε αυτό που συνέβη στον αμερικανικό κόσμο του θεάματος την τελευταία εβδομάδα του Μαϊου: μια εξαιρετικά ταλαντούχα και δημοφιλής ηθοποιός γίνεται ρεζίλι των σκυλιών εξαιτίας ενός σούπερ-ρατσιστικού σχολίου της ενώ η πιο επιτυχημένη τηλεοπτική κωμωδία των τελευταίων χρόνων κόβεται με το μαχαίρι ή μάλλον με το τσεκούρι.

Ας πάρουμε όμως τα  πράγματα με τη σειρά. Η Ροζάν Μπαρ ήταν η πρωταγωνίστρια της κωμικής σειράς «Ροζάν», που έκανε θραύση στη δεκαετία του ’90 και επιπλέον είχε αποσπάσει θετικές κριτικές καθώς ο κεντρικός γυναικείος χαρακτήρας ανήκε στην εργατική τάξη – και η απεικόνισή της δεν ήταν η συμβατική χολιγουντιανή. Η τηλεοπτική Ροζάν ήταν περήφανη, ανεξάρτητη, έξυπνη και επινοητική. Η οπτική του σεναρίου ήταν σαφώς φεμινιστική, αντιρατσιστική και αντι-ξενοφοβική, εντός των κατεστημένων ορίων φυσικά.

Περίπου είκοσι χρόνια μετά, το τηλεοπτικό δίκτυο ABC (συμφερόντων Walt Disney) αποφασίζει να επαναφέρει τη σειρά, προβάλλοντας ένα νέο κύκλο, τον δέκατο, ξανά με την Μπαρ και συμπρωταγωνιστή της ένα άλλο ιερό τέρας του Χόλιγουντ, τον Tζον Γκούντμαν. Η τηλεθέαση της νέας «Ροζάν»: περίπου 18 εκατ. τηλεθεατές παρακολούθησαν το πρώτο επεισόδιο, πράγμα που αποτελεί ρεκόρ τετραετίας για την αμερικανική τηλεόραση. Και ξαφνικά έρχεται η καταιγίδα.

Στις 29 Ιουνίου 2018 η Ροζάν Μπαρ γράφει στο Τουίτερ ένα απίστευτης κακίας ρατσιστικό σχόλιο για την αφροαμερικανίδα Βάλερι Τζάκσον, πρώην σύμβουλο του Μπάρακ Ομπάμα, λέγοντας ότι είναι το «μωρό που έκαναν η Μουσουλμανική Αδελφότητα και ο Πλανήτης των Πιθήκων». Μπροστά στη δημόσια κατακραυγή, η Ροζάν Μπαρ προσπάθησε να διορθώσει τα αδιόρθωτα, μάταια όμως. Διέγραψε το τοξικό σχόλιο και ισχυρίστηκε ότι αυτό οφειλόταν… στο υπνωτικό χάπι Ambien που παίρνει. Μόνο που η φαρμακευτική εταιρεία εξέδωσε αμέσως ανακοίνωση λέγοντας ότι «αν και όλα τα φάρματα έχουν παρενέργειες, ουδέποτε ο ρατσισμός έχει αναφερθεί ως παρενέργεια των προϊόντων της».

Η Μπαρ έσκαψε μόνη της τον καλλιτεχνικό της τάφο. Πριν περάσουν 24 ώρες, το ABC ακύρωσε την προβολή του σόου και δήλωσε ότι αυτό δεν θα συνεχιστεί για δεύτερη σεζόν και χαρακτήρισε «απαράδεκτα και απεχθή» τουίτ της πρωταγωνίστριας. Ας σημειωθεί ότι η Μπαρ πρόσφατα είχε εκδηλωθεί ανοιχτά υπέρ του Τραμπ («είμαστε τυχεροί που τον έχουμε πρόεδρο»)…

Ράμματα για τη γούνα της Μπαρ αλλά και του Τραμπ έχει ο βραβευμένος με Όσκαρ σκηνοθέτης Ρότζερ Μουρ, όπως ο ίδιος έγραψε στο Τουίτερ: «Ξέρω τη Ροζάν. Και ξέρω και τον Τραμπ. Και θα μετανιώσουν για τη μέρα  που με γνώρισαν…» Πράγματι, στα τέλη της δεκαετίας του ’90, ο Μουρ και ο Τραμπ συμμετείχαν σε ένα βραχύβιο τοκ σόου που παρουσίαζε η Μπαρ ενώ το θέμα της συζήτησης ήταν το ντοκιμαντέρ του Μουρ «Ο Ρότζερ κι Εγώ», που αναφερόταν στις ολέθριες επιπτώσεις της απόφασης του Ρότζερ Σμιθ, διευθύνοντος συμβούλου της Τζένεραλ Μότορς, να κλείσει αρκετά εργοστάσια της γνωστής αυτοκινητοβιομηχανίας στο Φλιντ του Μίσιγκαν. Στο απόσπασμα από εκείνη τη συζήτηση, ο Ντόναλντ Τραμπ υμνεί την ταινία του Μουρ («Αν ήμουνα ο Ρότζερ, δεν θα μου άρεσε, όμως εγώ το ευχαριστήθηκα») και προσθέτει: «Ελπίζω ο Μουρ να μη γυρίσει ποτέ μια ταινία για μένα». Έχει όμως ο καιρός γυρίσματα και ο Μουρ τον έχει ήδη περιλάβει.

Τι μας δείχνει όλη αυτή την ιστορία; Aρχικά το αυτονόητο, δηλαδή ότι τα γραπτά μένουν, scipta manent, ακόμα και αυτά που γράφονται πάνω στην κινούμενη άμμο του διαδικτύου. Eπίσης ότι η βιομηχανία του θεάματος, προκειμένου να διατηρήσει καθαρό το «δικό της» όνομα, δεν διστάζει να ρίξει στα Τάρταρα τα «δικά της» παιδιά, όμως συνέβη με τον σεξιστή Γουαϊνστάιν και όπως συνέβη τώρα με την Ροζάν Μπαρ.

Bob Iger of ABC called Valerie Jarrett to let her know that “ABC does not tolerate comments like those” made by Roseanne Barr. Gee, he never called President Donald J. Trump to apologize for the HORRIBLE statements made and said about me on ABC. Maybe I just didn’t get the call?

— Donald J. Trump (@realDonaldTrump) May 30, 2018

Επίσης μας δείχνει ότι όλοι είναι αναλώσιμοι –άνθρωποι και προϊόντα του πολιτισμού. Ας θυμηθούμε πώς ο Κέβιν Σπέισι, μετά τις κατηγορίες για σεξουαλική παρενόχληση, κόπηκε εν ριπή οφθαλμού από την ταινία του Ρίντλεϊ Σκοτ Όλα τα λεφτά του κόσμου, όπου υποδυόταν τον πολυεκατομμυριούχο Ζ. Πολ Γκετί και οι σκηνές στις οποίες εμφανιζόταν ξαναγυρίστηκαν, αλλά αυτή φορά με τον Kρίστοφερ Πλάμερ, ενώ είναι σίγουρο ότι δεν θα ξαναπαίξει στο House of Cards . Και όταν τα δυνατά τηλεοπτικά και κινηματογραφικά χαρτιά εξαφανίζονται από τη μια στιγμή στην άλλη, μαντεύει κανείς ποια είναι η μοίρα των «μικρών». Όταν το ABC «θυσιάζει» την πιο εμπορική του σειρά και χάνει εκατομμύρια δολάρια, ταυτόχρονα χτίζει τη δημοκρατική του ταυτότητα που θα του αποφέρει πολύ μεγαλύτερο κέρδος στο μέλλον.

Όμως η υπόθεση Ροζάν έχει άλλη μια διάσταση, την οποία επισημαίνει το περιοδικό Nation. To ABC και οι συνεργάτες της Μπαρ ήξεραν τις ακραίες φιλο-τραμπικές απόψεις της πρωταγωνίστριας ενώ το πνεύμα αυτής της κωμωδίας ήταν η συμφιλίωση του κοινού με τον «καλό», τον αθώο οπαδό του Τραμπ. Όμως το μίσος προς τους ξένους, ο ρατσισμός, ο αντιφεμινισμός, η έλλειψη ανοχής είναι στοιχεία που δεν χαρακτηρίζουν μόνο τα στελέχη, αλλά και τους ψηφοφόρους του Ντόναλντ. Το ρόλο του πλυντηρίου της ακροδεξιάς φιλοδοξούσε να παίξει η κωμωδία Ροζάν και φυσικά το ΑΒC που γνώριζε τις πολιτικές θέσεις της πρωταγωνίστριας. Eξάλλου, το 2013 η Μπαρ είχε χαρακτηρίσει την Αφροαμερικανίδα Σούζαν Ράις, σύμβουλο εθνικής ασφάλειας και πρώην πρέσβειρα των ΗΠΑ στον ΟΗΕ με «έναν χοντρό άντρα με κρεμαστά πιθηκίσια αρχίδια» («big man with swinging ape balls».)