«Η φτώχεια τους ανθρώπους έχει αγριέψει…»
Σαν σήμερα γεννήθηκε ο Γιάννης Ρίτσος. Σαν να μην πέρασαν σχεδόν 80 χρόνια από τότε που ο ποιητής, πριν τη δικτατορία του Μεταξά, έγραψε το ποίημα που ακολουθεί και βρίσκεται στον πρώτο τόμο των Απάντων του.
Μεγάλη φτώχεια πλάκωσε, παιδί μου,
και το ψωμί το τρώμε με το δράμι.
Πέθανε η κόρη εψές του μπάρμπα Τίμου
-δεκάξι χρόνω, σαν το κρύο νερό-
κ’ η σεμνούλα η Πηνιώ του μπάρμπα Τσάμη
την κακιά στράτα πήρε από καιρό.
Η φτώχεια τους ανθρώπους έχει αγριέψει.
Προχτές τη Δημαρχία είχαν κυκλώσει
μάνες, παιδιά, που η πείνα τα ’χει ρέψει,
κι άλλος ψωμί ζητούσε, άλλος δουλειά,
μ’ αντίς ψωμί -σαν πήρε να σουρπώσει-
με το ξύλο τους διώξαν σα σκυλιά.
Τα μάτια τους παράξενα σπιθίζαν,
κ’ είχαν σφιχτά τα χείλη. Ακολουθούσα
και γω μαζί, και την καρδιά μου αγγίζαν
τα λόγια τους σα γνώριμη λαλιά,
και πόθησα, δεν ξέρω πώς, να κλειούσα
όλους μ’ ίδια στοργή στην αγκαλιά.
Λες κ’ ήτανε παιδιά μου σαν και σένα
και γω είμουνα γι’ αυτούς καλή μητέρα,
κ’ είχα τα μάτια, γιε μου δακρυσμένα
σαν από λύπη, σαν από χαρά,
κ’ ήμουνα νέο πουλί που στον αγέρα
δοκίμαζα πρωτάνοιχτα φτερά.