Πολιτική πρωτοσέλιδο 

To χρονικό μιας «δήλωσης μετανοίας»

mediaoasis 0 Comment

Χρειάστηκε να μεσολαβήσουν τρία εικοσιτετράωρα, δύο κυβερνητικά non paper με μισόλογα και απανωτές ανακοινώσεις από κυβέρνηση και αντιπολίτευση για να μάθουμε τελικά το ακριβές περιεχόμενο της επιστολής Τσακαλώτου. Η απάντηση είναι ναι, η κυβέρνηση είχε λόγους που επιθυμούσε να κρατήσει το περιεχόμενο της επιστολής κρυφό αν και θα έπρεπε να γνωρίζει ότι αυτό αργά ή γρήγορα αυτό θα γύριζε εναντίον της σαν μπούμερανγκ.

 

Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή

 

Στις 22 Δεκεμβρίου ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (ESM) απέστειλε στην Αθήνα ταπεινωτικό τελεσίγραφο μρ το οποίο ζητούσε σε αυστηρό ύφος από την κυβέρνηση προκειμένου να «ξεπαγώσει» τα μεσοπρόθεσμα μέτρα για το χρέος:

α) Η κυβέρνηση να δεσμευτεί γραπτώς ότι δεν ξαναπάρει πρωτοβουλίες για παροχές δίχως το πράσινο φως από τους δανειστές.

β) Να δεσμευτεί ότι η παροχή προς τους συνταξιούχους είναι έκτακτη και εφάπαξ, ενώ θα πρέπει να είναι σαφές ότι και η αναστολή της αύξησης του ΦΠΑ στα νησιά θα αφορά μόνο το 2017.

γ) Στην περίπτωση που καταγραφεί απόκλιση από το πρωτογενές πλεόνασμα επί του οποίου η ελληνική κυβέρνηση έχει υπολογίσει τις παροχές, (το 0,75% του ΑΕΠ), τότε θα πρέπει να πάρει ισοδύναμα μέτρα και συγκεκριμένα από τις δαπάνες για τις συντάξεις.

δ) Να υπάρχει γραπτή δέσμευση ότι στο μέλλον, όταν θα παρουσιάζεται υπέρβαση έναντι του στόχου για το πρωτογενές πλεόνασμα, θα τηρούνται τα όσα έχουν συμφωνηθεί στο 3ο μνημόνιο. Δηλαδή η όποια υπεραπόδοση για αποπληρωμή των ληξιπρόθεσμων οφειλών, για τη μείωση της φορολογίας και για το Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης (ΚΕΑ),

 

Τι έλεγε η κυβέρνηση:

Η κυβέρνηση ζήτησε και πήρε διορία 48 ωρών προκειμένου να απαντήσει στην εξευτελιστική για κάθε κυρίαρχη χώρα επιστολή.  Στην περίπτωση που είχε σκοπό να πάει σε εκλογές ή με έναν τρόπο να αντισταθεί στις πιέσεις των δανειστών θα την επέστρεφε ως απαράδεκτη.  Το πρωθυπουργικό περιβάλλον, μέσα από τον υπουργό Επικρατείας, είχε σημειώσει άλλωστε ότι «η κυβέρνηση δεν χρειάζεται άδεια από τους δανειστές για το πού θα δοθεί το επίδομα από τα πλεονάσματα».

Η υπουργός Εργασίας Έφη Αχτσιόγλου δεσμεύτηκε εκ μέρους της κυβέρνησης πως «κάθε ευρώ που πλεονάζει από τους διαθέσιμους πόρους θα αναδιανέμεται στους πιο αδύναμους συμπολίτες».  Υποστήριξε (ψευδώς όπως αποδεικνύεται) πως η ελληνική κυβέρνηση έχει την διακριτική ευχέρεια στην κατανομή των δαπανών της με τρόπο που θεωρεί αυτή πιο αποτελεσματικό.

Ο ίδιος ο Αλέξης Τσίπρας άλλωστε από το Ηράκλειο της χώρας δεσμεύτηκε ότι «όσα ποσά πλεονάζουν δε θα μας υποδείξει κανείς πώς θα τα χρησιμοποιήσουμε. Είναι κόποι του ελληνικού λαού και του τους επιστρέφουμε».

Στο διάγγελμά του ο Αλέξης Τσίπρας υποστήριξε ότι «έχουμε τη δυνατότητα να κάνουμε πράξη μία παλιότερή δέσμευσή μας για παροχή 13ης σύνταξης».

Η κυβέρνηση βάφτισε σκοπίμως για προπαγανδιστικούς λόγους το έκτακτο βοήθημα σε μερίδα συνταξιούχων «13η σύνταξη», αφήνοντας να εννοηθεί ότι μπορεί να δοθεί ανάλογο επίδομα και του χρόνου εφόσον καταγράψει πάλι πλεόνασμα.

Στην επιστολή ωστόσο όλοι αυτοί οι λεονταρισμοί εσωτερικής κατανάλωσης όχι μόνο απουσιάζουν παντελώς αλλά αποδομούνται πλήρως.

Γεγονός που αποδεικνύει ότι η κυβέρνηση εξακολουθεί να μη χρησιμοποιεί τη γλώσσα της αλήθειας απευθυνόμενη στον ελληνικό λαό.

Γιατί η επιστολή δεν δόθηκε στη δημοσιότητα;

Η κυβέρνηση απέκρυψε από τον ελληνικό λαό για μέρες το πλήρες περιεχόμενο της επιστολής.Περιορίστηκε να σημειώσει ότι σε αυτήν δεν περιέχονται νέες δεσμεύσεις. Ωστόσο δεν μας είπε τι ανέφερε σχετικά με την απαίτηση για «κούρεμα συντάξεων» σε περίπτωση που τα επίσημα στοιχεία της Eurostat δεν συμφωνούν με τα «γκρικ στατίστικς».

Η κυβέρνηση για τρεις μέρες συνέχισε να μη δίνει στη δημοσιότητα το περιεχόμενο της επιστολή αλλά συνέχισε έναν άκαπνο και ανούσιο χαρτοπόλεμο ανακοινώσεων με τη Νέα Δημοκρατία και κάνοντας επιλεκτικές αναφορές. Τελικά το υπουργειο Οικονομικών αναγκάστηκε εσπευσμένα να δημοσιεύσει ολόκληρη την επιστολή μόνο όταν αυτή διέρρευσε από την ηλεκτρονική σελίδα του Βήματος.

Τι μάθαμε τελικά από την επιστολή:

Ας μη καταφύγουμε στην ευκολία εκφράσεων όπως «μνημείο ραγιαδισμού» και «δουλικότητα». Γεγονός είναι πως η επιστολή αποτελεί κατά 99% (που θα έλεγε και ο Βαρουφάκης) συμμόρφωση στις απαιτήσεις των δανειστών και υποταγής στο μνημόνιο.

Διαψεύδει όλες τις μεγαλοστομίες των στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ περί «κυρίαρχης χώρας» που έχει δικαίωμα η ίδια να αποφασίζει


.

Πέρα από το ίδιο το ύφος της επιστολής αυτό που χτυπάει είναι η δέσμευση για νέα μείωση των συντάξεων στην περίπτωση απόκλισης:

 Οι ελληνικές αρχές δεσμεύονται συγκεκριμένα ότι στην περίπτωση που υπάρχει απόκλιση από τις ελληνικές εκτιμήσεις των στοιχείων τα οποία θα επικυρώσει η Eurostat, θα λάβουν «αντισταθμιστικά μέτρα στο πεδίο των δαπανών για τις συντάξεις, για να καλύψουν τη διαφορά ανάμεσα στο αποτέλεσμα και τον δημοσιονομικό στόχο του 2016»! 

Όσον αφορά το αν έχει δικαίωμα η Ελλάδα ως κυρίαρχη χώρα να αποφασίζει για τη διάθεση του όποιου πλεονάσματος:

Ο Τσακαλώτος δηλώνει: «αναγνωρίζω ότι μέτρα με δημοσιονομικές επιπτώσεις πρέπει να συζητούνται και να συμφωνούνται με τους θεσμούς, στο πλαίσιο των δεσμεύσεών μας από το Μνημόνιο» και πως «συγκεκριμένα, στην περίπτωση μίας μόνιμης δημοσιονομικής υπεραπόδοσης οι ελληνικές αρχές θα συμφωνήσουν με τους θεσμούς, στο πλαίσιο των αξιολογήσεων, σχετικά με τη χρήση του διαθέσιμου δημοσιονομικού χώρου.»

Ακόμα η κυβέρνηση αναγνωρίζει όπως ζητούσε το ESM ότι το πλεόνασμα στο μέλλον θα χρησιμοποιηθεί εφόσον συμφωνήσουν οι θεσμοί και το επικυρώσει η ΕΛΣΤΑΤ για α) πρόγραμμα κοινωνικής αλληλεγγύης, μείωση φόρων, για ρευστότητα ή «/και για την αποπληρωμή ληξιπρόθεσμων οφειλών».

 Επιπλέον:

Οι ελληνικές αρχές παραμένουν απολύτως δεσμευμένες στην εκτέλεση της συμφωνημένης δημοσιονομικής πορείας η οποία βασίζεται σε στόχους πρωτογενών πλεονασμάτων της τάξης του 0,5%, 1,75% και 3,5% του ΑΕΠ για το 2016, 2017 και 2018!
«Ελπίζω ότι αυτές οι διευκρινίσεις καθησυχάζουν το Eurogroup για την πλήρη δέσμευσή μας να παραμείνουμε συμμορφωμένοι με τις υποχρεώσεις μας στο πλαίσιο του Μνημονίου, τόσο όσον αφορά την ουσία όσο και τη συνεργασία με τους εταίρους μας» καταλήγει η επιστολή.

Γιατί είναι εξευτελιστική η επιστολή και γιατί μας την έκρυβαν;

Η κυβέρνηση δεν ήθελε τη δημοσίευση της επιστολής καθώς έρχεται σε αντίθεση με το κυβερνητικό αφήγημα περί «περήφανης διαπραγμάτευσης» και κυρίαρχης χώρας. Η επιστολή ουσιαστικά δικαιώνει τους δανειστές που χαρακτήριζαν μονομερή ενέργεια από ένα πλεόνασμα που δεν υπάρχει τις παροχές Τσίπρα και διαψεύδει  τους πρόσφατους  ισχυρισμούς των Τσίπρα, Αχτσιόγλου και Φλαμπουράρη.

Αυτό που πρέπει να σημειωθεί είναι ότι η κυβέρνηση έκανε στροφή 180 μοιρών σε σχέση με τις αρχικές εξαγγελίες μετά την πρώτη τουφεκιά τους ESM που πάγωσε τα μεσοπρόθεσμα μέτρα για το χρέος. Το πραγματικά εξοργιστικό είναι ότι αυτές οι διευκολύνσεις για την αποπληρωμή των οφειλών αποτελούν προσωρινά φτιασίδια και ψίχουλα μπροστά στην έκταση του προλβλήματος, της μη βιωσιμότητας του χρέους και της άρνησης της ΕΕ να συζητήσει ουσιαστικά μέτρα ελάφρυνσης.

Τι μέλλει γενέσθαι;

Το ενδεχόμενο εκλογών απομακρύνεται. Η κυβέρνηση πετάει ένα «είδατε, σας πετάω ένα κόκκαλο όταν δεν κοιτάει ο Κέρβερος» και μετά απολογείται λέγοντας «συγνώμη δεν θα το ξανακάνω»  κλείνοντας ταυτόχρονα το μάτι στους ψηφοφόρους σε στιλ «είχα σταυρώσει τα δάχτυλα μου».  Έτσι αποκομίζει ένα μικρό προσωρινό κέρδος σε μια σημαντική μάζα των ψηφοφόρων διατηρώντας την προσφυγή στις κάλπες ως Σχέδιο Β’ στην περίπτωση που οι αξιώσεις των δανειστών ξεπεράσουν το όριο συμβατότητας με τους όρους για την πολιτική της επιβίωση.

 

 

Ακολουθεί για την ενημέρωσή σας το πλήρες κείμενο της επιστολής (πρωτότυπο κείμενο και μετάφραση του υπουργείου Οικονομικών)

Η επιστολή (το πρωτότυπο κείμενο)

 

Dear Mr. President,

Dear Managing Director,

 

In response to the institutions’ preliminary assessment of the measures on pensions and VAT which were recently legislated and implemented by the Greek authorities and the views expressed at the extraordinary EWG teleconference on 20 December, I would like to clarify the following.

 

As regards the pension measure, please note that both the Prime Minister and myself have made it publicly clear, and will continue to do so, that this is a one-off payment that is not intended to become a permanent feature of the recently enacted pension reform. As regards the temporary suspension of the VAT for selected Aegean islands, the measure is limited to 2017 only and is fully funded in the 2017 budget.

 

The Greek authorities remain fully committed to pursue the agreed fiscal path that is based on primary surplus targets of 0.5, 1.75 and 3.5 percent of GDP in 2016, 2017 and 2018 respectively. The Greek authorities will activate the contingency fiscal mechanism, put in place in the context of the first review, as foreseen in Law 4389/16, in case outturn data validated by Eurostat shows that those agreed targets were not met. In particular, in the event that the budgetary outturn for 2016 does not meet the agreed target, which we consider extremely unlikely, the Greek authorities commit to undertake compensatory measures in the area of pension expenditures, to make up the difference between the outcome and the fiscal target for 2016.

 

On process, I recognize that measures with fiscal implications need to be discussed and agreed with the institutions in line with our MoU commitments. In particular, in case of permanent fiscal over-performance vis-à-vis the programme targets as confirmed by the annual budgetary outturns validated by Eurostat, the Greek authorities will agree with the institutions, in the context of the reviews, on the use of the available fiscal space. We recognize that the available fiscal space may be used on targeted measures to strengthen social protection (especially the Social Solidarity Income Programme) and/or to reduce tax burdens subject to MoU commitments. Otherwise, we will use the over-performance to build cash buffers and/or clear arrears.

The Greek authorities fully recognize that the Eurogroup statements of 25 May and 5 December are premised on continuous adherence to the MoU commitments.

 

I hope that these clarifications reassure the Eurogroup on our full commitment to remain compliant with our obligations under the MoU, both as regards the substance as well as the process of cooperation with our partners.

 

Yours faithfully

 

Euclid Tsakalotos

Minister of Finance

Η επιστολή του υπουργού Οικονομικών (ανεπίσημη μετάφραση)

Σε απάντηση της προκαταρκτικής έκθεσης των θεσμών σχετικά με τα μέτρα για τις συντάξεις και τον ΦΠΑ, τις οποίες πρόσφατα νομοθέτησαν και εφάρμοσαν οι ελληνικές αρχές, καθώς και τις απόψεις που εκφράστηκαν στην έκτακτη τηλεδιάσκεψη του Euroworking Group της 20ης Δεκεμβρίου, θα ήθελα να αποσαφηνίσω τα παρακάτω.

Αναφορικά με το μέτρο για τις συντάξεις, αξίζει να σημειωθεί ότι τόσο ο πρωθυπουργός όσο και εγώ έχουμε ξεκαθαρίσει δημόσια, και θα συνεχίσουμε να το κάνουμε, ότι αυτή είναι μια εφάπαξ πληρωμή και δεν υπάρχει πρόθεση να αποτελέσει μόνιμο κομμάτι της μεταρρύθμισης του συνταξιοδοτικού, που τέθηκε πρόσφατα σε εφαρμογή. Αναφορικά με την προσωρινή αναστολή του ΦΠΑ για επιλεγμένα νησιά του Αιγαίου, το μέτρο περιορίζεται μόνο στο 2017 και χρηματοδοτείται εξ ολοκλήρου στον προϋπολογισμό του 2017.

Οι ελληνικές αρχές παραμένουν απολύτως δεσμευμένες στην εκτέλεση της συμφωνημένης δημοσιονομικής πορείας η οποία βασίζεται σε στόχους πρωτογενών πλεονασμάτων της τάξης του 0,5%, 1,75% και 3,5% του ΑΕΠ για το 2016, 2017 και 2018 αντίστοιχα. Οι ελληνικές αρχές θα ενεργοποιήσουν τον έκτακτο δημοσιονομικό μηχανισμό (contingency fiscal mechanism), ο οποίος περιλαμβάνεται στο πλαίσιο της πρώτης αξιολόγησης, όπως περιγράφεται στο Νόμο 4389/16, σε περίπτωση που τα στοιχεία τα οποία θα επικυρώσει η Eurostat δείχνουν ότι οι παραπάνω δημοσιονομικοί στόχοι δεν έχουν επιτευχθεί.  Συγκεκριμένα, στην περίπτωση που τα αποτελέσματα του προϋπολογισμού για το 2016 δεν επιτυγχάνουν τον συμφωνημένο στόχο, γεγονός που θεωρούμε εξαιρετικά απίθανο, οι ελληνικές αρχές δεσμεύονται να λάβουν αντισταθμιστικά μέτρα στο πεδίο των δαπανών για τις συντάξεις, για να καλύψουν τη διαφορά ανάμεσα στο αποτέλεσμα και τον δημοσιονομικό στόχο του 2016.

Eπί της διαδικασίας, αναγνωρίζω ότι μέτρα με δημοσιονομικές επιπτώσεις πρέπει να συζητούνται και να συμφωνούνται με τους θεσμούς, στο πλαίσιο των δεσμεύσεών μας από το Μνημόνιο. Συγκεκριμένα, στην περίπτωση μίας μόνιμης δημοσιονομικής υπεραπόδοσης σε σχέση με τους στόχους του προγράμματος, όπως αυτή διαπιστώνεται από τα ετήσια αποτελέσματα του προϋπολογισμού που επικυρώνει η Eurostat, οι ελληνικές αρχές θα συμφωνήσουν με τους θεσμούς, στο πλαίσιο των αξιολογήσεων, σχετικά με τη χρήση του διαθέσιμου δημοσιονομικού χώρου. Αναγνωρίζουμε ότι ο διαθέσιμος δημοσιονομικός χώρος μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε στοχευμένα μέτρα για την ενδυνάμωση της κοινωνικής προστασίας (ειδικά στο Πρόγραμμα για το Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης) και/ή για τη μείωση των φορολογικών βαρών που προκύπτουν από τις μνημονιακές δεσμεύσεις. Ειδάλλως, θα χρησιμοποιήσουμε την υπεραπόδοση για τη δημιουργία ενός «μαξιλαριού ρευστότητας» (cash buffer) ή/και για την αποπληρωμή ληξιπρόθεσμων οφειλών.

Οι ελληνικές αρχές αναγνωρίζουν πλήρως ότι τα ανακοινωθέντα του Eurogroup στις 25 Μαΐου και στις  5 Δεκεμβρίου βασίζονται στη διαρκή αφοσίωση στις δεσμεύσεις του Μνημονίου.

Ελπίζω ότι αυτές οι διευκρινίσεις επανεπιβεβαιώνουν στο Eurogroup την απόλυτη δέσμευση μας να παραμείνουμε συμμορφωμένοι με τις υποχρεώσεις μας που απορρέουν από το Μνημόνιο, τόσο επί της ουσίας όσο και επί της διαδικασίας της συνεργασίας με τους εταίρους μας.

 

Αυτό ήταν λοιπόν το χρονικό μιας επιστολής που μάλλον ΔΕΝ θα γραφτεί με χρυσά γράμματα στο Βιβλίο της Ιστορίας και στη βιογραφία του κ. Τσακαλώτου. Τώρα με το τι χρώμα θα βαφτεί, το αφήνουμε στη φαντασία σας.

Απάντηση