Μισογεμάτο βλέπει το ποτήρι το ΚΚΕ

Προσπάθειες θετικής ερμηνείας

«Προσπάθεια να ερμηνεύσουν θετικά τα εκλογικά αποτελέσματα κατέβαλαν τα επιτελεία του ΣΥΡΙΖΑ, παρά το γεγονός ότι η πρωτιά του κόμματός τους έναντι της ΝΔ δε συνοδεύτηκε από αύξηση των ποσοστών του (ο ΣΥΡΙΖΑ κινείται στα ίδια επίπεδα με τον Ιούνη του 2012)»

Αυτό γράφει ο  Ριζοσπάστης της Δευτέρας που παρατηρεί ακόμα ότι η πρωτιά του ΣΥΡΙΖΑ δεν συνοδεύτηκε «από αυτό που το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης προσδιόριζε ότι θα ήταν εντολή για εκλογές, δηλαδή το να περάσει έστω και κατά μία ψήφο το άθροισμα των ποσοστών ΝΔ – ΠΑΣΟΚ».
Λεκτικές αλχημείες (αλλά από ποιόν;) 

Με την ίδια λογική την περασμένη βδομάδα ο 902 μιλούσε για «λεκτικές αλχημείες» του Αλέξη Τσίπρα προκειμένου να φέρει στα μέτρα του τα αποτελέσματα και να να παρακάμψει την πτώση των ποσοστών του κόμματός του στην Περιφέρεια Αττικής και στο Δήμο της Αθήνας!

Τάση επανασυσπείρωσης;

Το κεντρικό συμπέρασμα των εκλογών σύμφωνα με το Ριζοσπάστη είναι η τάση επανασυσπείρωσης δυνάμεων του ΚΚΕ στις ευρωεκλογές, συνέχεια του θετικού αποτελέσματος της περασμένης Κυριακής όπου τα ψηφοδέλτια της «Λαϊκής Συσπείρωσης» συγκέντρωσαν το 8,8% των ψήφων στις περιφέρειες.
Τάση ποια τάση;

Γεγονός είναι ότι αυτό το 8,8% των περιφερειακών μεταφράστηκε μέσα σε μια βδομάδα με κριτήρια ευρωεκλογών στο 6,06% αλλά αυτό το ποσοστό το συγκρίνεις με ποιο αποτέλεσμα;

α) με αυτό των προηγούμενων ευρωεκλογών

Οι ευρωεκλογές έχουν τα δικά τους κριτήρια. Τα κόμματα της αντιπολίτευσης και ειδικά το ΚΚΕ σχεδόν πάντοτε συγκέντρωναν υψηλότερα ποσοστά στις ευρωεκλογές σε σύγκριση με τις εθνικές εκλογές. Αυτό γίνεται γιατί στις ευρωεκλογές οι ψηφοφόροι δεν επιλέγουν κυβέρνηση οπότε τα κριτήρια είναι πιο χαλαρά, τα κόμματα εξουσίας αποδυναμώνονται και τα λεγόμενα «κόμματα διαμαρτυρίας» ενισχύονται. Αυτό ως γενική τάση. «Κόμματα εξουσίας» στις νέες συνθήκες είναι ο ΣΥΡΙΖΑ και η ΝΔ. Το ποσοστό του ΚΚΕ σε σύγκριση με τις ευρωεκλογές του 2009 είναι μειωμένο κατά 2,29% (6,06% από 8,35%). Ωστόσο από το 2009 έχουν αλλάξει σχεδόν τα πάντα. Ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας και δεν είχε ακόμα επεξεργαστεί την πρόταση κυβερνητικής εξουσίας η οποία τον ανέδειξε.

β) Σύγκριση με το αποτέλεσμα των προηγούμενων εθνικών εκλογών

Εδώ έχουμε δύο ζητήματα. Πρώτον το ποσοστό του ΚΚΕ στις ευρωεκλογές ενισχύεται από το κριτήριο της «χαλαρής ψήφου» σε σύγκριση με συνθήκες εθνικών εκλογών. Σε συνθήκες επιλογής της επόμενης κυβέρνησης είναι βέβαιο ότι η πόλωση θα ήταν αρκετά μεγαλύτερη και τα κόμματα που δεν διεκδικούν την εξουσία θα συμπιέζονταν ακόμα περισσότερα.
Ακόμα έχουμε την ιδιαιτερότητα ότι το 2012 πραγματοποιήθηκαν μέσα σε διάστημα δύο μηνών δύο διαδοχικές εκλογικές αναμετρήσεις. Τον Μάϊο το ΚΚΕ απέσπασε το 8,48% των ψήφων και τον Ιούνιο σε μια αναμέτρηση που πήρε χαρακτήρα επαναληπτικής διαδικασίας για την εκλογή κυβέρνησης έχασε τέσσερις ολόκληρες μονάδες και υποχώρησε στο 4,5%.
Το ποσοστό του ΚΚΕ των ευρωεκλογών του 2014 (6,06%) κινείται κάπου ανάμεσα στο αποτέλεσμα των δύο εκλογικών αναμετρήσεων του 2012 (8,48% και 4,5%). Το ΚΚΕ επιλέγει να κάνει τη σύγκριση μόνο με το 4,5% του Μαϊου, αγνοώντας το αποτέλεσμα του Μαϊου και να παρουσιάσει αύξηση. Όμως αυτή η αύξηση ( 1,56% μονάδες πάνω) θα μπορούσε ενδεχομένως να αποδοθεί και στο γεγονός ότι η εκλογική αναμέτρηση για την ευρωβουλή δεν έχει χαρακτήρα εκλογής νέας κυβέρνησης κάτι που επηρεάζει τα κριτήρια ψήφου. Αναλόγως η ΑΝΤΑΡΣΥΑ που υπέστη μια εκλογική ήττα είχε στις ευρωεκλογές του 2014 υπερδιπλασιασμό των ποσοστών της σε σύγκριση τόσο με τις ευρωεκλογές του 2009 όσο και με τις εθνικές εκλογές του 2012, ωστόσο δεν μιλάει για θετικό αποτέλεσμα. Σε κάθε περίπτωση άλλο να ξεπερνάς το 6% όπως το ΚΚΕ και άλλο το 0,71%.

Το ποσοστό του ΚΚΕ δείχνει μια σχετική αντοχή σε δύσκολες συνθήκες (όχι σε σκηνικό ακραίας πόλωσης πάντως όπως του Ιουνίου του 2012). Η τάση επανασυσπείρωσης που προβάλλει το ΚΚΕ αποτελεί απλά τη μια πλευρά του νομίσματος. Η ηγεσία του Περισσού παραδέχεται ότι το συνολικό αποτέλεσμα δεν δείχνει ανατροπή του συσχετισμού και δεν εκφράζει σημαντική τάση χειραφέτησης από τα κόμματα του ευρωμονόδρομου. Ωστόσο το να μιλάει το ΚΚΕ για προσπάθεια του (πρώτου κόμματος στις εκλογές) ΣΥΡΙΖΑ να ερμηνεύσει τα αποτελέσματα θετικά, και για αλχημείες, όταν το ίδιο προχωρεί σε επιλεκτική ανάγνωση του αποτελέσματος είναι σεβαστό στην προσπάθεια του να μη σκορπίσει την απογοήτευση και την απαισιοδοξία στις γραμμές του ωστόσο δεν είναι μια επιλογή υπεράνω κριτικής.

Τέσσερις κόκκινοι δήμαρχοι

Το ΚΚΕ κατάφερε στο β’ γύρο να εκλέξει τέσσερις δημάρχους, υποψηφίους με τη Λαϊκή Συσπείρωση σε τέσσερις δήμους: Πάτρα, Πετρούπολη, Χαϊδάρι και Ικαρία. Πρόκειται για μια σημαντική επιτυχία (στις προηγούμενες τοπικές είχε εκλέξει έναν δήμαρχο) που ωστόσο δεν αναιρεί το γεγονός ότι σε σύγκριση πάντα με τις προηγούμενες τοπικές το ΚΚΕ σημείωσε πτώση σε όλες τις περιφέρειες. Το θετικό γεγονός της εκλογής τεσσάρων δημάρχων δείχνει ότι το ΚΚΕ παραμένει ένας πολιτικός χώρος που έχει επιρροή σε πλατιά κοινωνικά λαϊκά στρώματα και διατηρεί ένα ηθικό πλεονέκτημα απέναντι σε άλλες πολιτικές δυνάμεις που ελέγχονται για τα κίνητρά τους.

Ωστόσο δεν μπορείς να αγνοήσει κανείς το γεγονός ότι σε αυτές τις αναμετρήσεις έπαιξε ρόλο (στους τρεις πρώτους δήμους) και η στήριξη που του παρείχαν οι ψηφοφόροι (και η ηγεσία) του ΣΥΡΙΖΑ και άλλες αριστερές ή προοδευτικές δυνάμεις. Ο ΣΥΡΙΖΑ στην Πάτρα αναδείχτηκε πρώτο κόμμα με διαφορά στις ευρωεκλογές με το υψηλότατο ποσοστό 36,57%. Ο ΣΥΡΙΖΑ βγήκε πρώτο κόμμα και στην Πετρούπολη με 32,45% καθώς και στο Χαϊδάρι με 30,07% (διπλάσιο ποσοστό από τη ΝΔ. Το ΚΚΕ στην Πάτρα συγκέντρωσε ποσοστό 7,94%, στην Πετρούπολη 11% και στο Χαϊδάρι 9,84%.

Στην Ικαρία το ΚΚΕ παραμένει πρώτο κόμμα με 33,3% και ο ΣΥΡΙΖΑ (που δεν στήριξε στην Ικαρία τον υποψήφιο του ΚΚΕ) έρχεται δεύτερος με 27,45% (η ΑΝΤΑΡΣΥΑ στην Ικαρία παίρνει 1,09% ενώ και το ΜΛ-ΚΚΕ παίρνει 0,47%)

Το ΚΚΕ δεν έχασε

Το ΚΚΕ κατάφερε να μη συντριβεί όπως άλλα κόμματα. Σε αυτή τη δύσκολη συγκυρία διασφαλίζει την επιβίωση και τη συνέχεια του κόμματος, να εκλέξει δύο ευρωβουλευτές και να παραμένει μέσα στο παιχνίδι. Ωστόσο οι συσχετισμοί σε σύγκριση με τον Ιούνιο του 2012 δεν έχουν μεταβληθεί υπέρ του σε καμία περίπτωση, ούτε έχουμε σημαντικό επαναπατρισμό ψηφοφόρων. Στην περίπτωση που είχαμε εθνικές εκλογές το σημερινό 6% των ευρωεκλογών του ΚΚΕ θα δεχόταν ισχυρές πιέσεις.