Internazionale: Ο «γκριλισμός» λειτουργεί ενάντια στην εξέγερση, υπέρ του συστήματος

  Εκτεταμένα αποσπάσματα από πολύ ενδιαφέρον άρθρο της συγγραφικής κολεκτίβας Wu Ming για το ιταλικό περιοδικό Internazionale, απόδοση στα ελληνικά mao.gr

Η τεράστια εκλογική επιτυχία που σημείωσε το Κίνημα των 5 Αστέρων (Κ5Α) αποσπά την προσοχή μας από το γεγονός ότι δεν υπάρχει ένα πραγματικά ριζοσπαστικό κίνημα στην Ιταλία. Το Κ5Α καταλαμβάνει αυτό το κενό, ώστε το κίνημα αυτό να μη γεννηθεί.

Παρά τη ριζοσπαστική εμφάνιση και την επαναστατική ρητορική τιτ, πιστεύουμε ότι τα τελευταία τρία χρόνια το Κ5Α λειτουργεί ως μέσο αποτροπής της εξέγερσης και στερέωσης του συστήματος. Ίσως αρχικά αυτή η εκτίμηση να φαίνεται παράλογη. Μα είναι δυνατόν; Ο Γκρίλο ως σταθεροποιητικός παράγοντας; Ο άνθρωπος που θέλει να στείλει την παλιά πολιτική φρουρά στο σπίτι της;

Την τελευταία τριετία, ενώ σε άλλες χώρες της Μεσογείου και γενικότερα της Δύσης εμφανίστηκαν κινήματα ενάντια στη λιτότητα και στο νεοφιλελευθερισμό, στην Ιταλία δεν συνέβη κάτι τέτοιο. Ασφαλώς έγιναν κάποιοι αγώνες, όμως αυτοί ήταν τοπικά και χρονικά περιορισμένοι. Υπήρχαν σπίθες, αλλά όχι μια μεγάλη πυρκαγιά που θα κλυδώνιζε το πολιτικό σύστημα. Στη χώρα μας δεν  είχαμε ούτε Indignados ούτε Οccupy… δεν είχαμε ούτε πλατεία Ταχρίρ, ούτε πλατεία Συντάγματος, ούτε Puerta del Sol. Δεν ξεσηκωθήκαμε όπως έκαναν κάποιοι άλλοι αλλού και όπως συνεχίζουν να κάνουν. Γιατί όχι;

Οι λόγοί είναι αρκετοί. Ίσως ένας από τους πιο σημαντικούς είναι το ότι εδώ στην Ιταλία ένα μεγάλο μέρος αυτής της «αγανάκτησης»  απορροφήθηκε και αναδιοργανώθηκε από τον Γκρίλο και τον Καζαλέτζο, δύο πάμπλουτους εξηντάρηδες με προϋπηρεσία στη βιομηχανία της ψυχαγωγίας και στο μάρκετινγκ. (Ο Καζαλέτζο είναι ιδιοκτήτης μιας διαφημιστικής εταιρείας και μιας εταιρείες web marketing που ανέλαβαν την προεκλογική εκστρατεία του Γκρίλο.) Αυτοί οι δύο δημιούργησαν ένα πολιτικό/οικονομικά φραντσάιζ  με το δικό του κοπιράιτ και εμπορικό σήμα, ένα κίνημα αυστηρά ελεγχόμενο από τα πάνω με τη βοήθεια συνθημάτων και ιδεών κλεμένων από τα κοινωνικά κινήματα και ανακατεμένων με κηρύγματα για έναν «ηθικό καπιταλισμό» και με ρηχές προτάσεις που επικεντρώνονται στην εντιμότητα του μεμονωμένου πολιτικού και δημόσιου λειτουργού. Αυτοί οι δύο δημιούργησαν ένα συγκεχυμένο σύνολο προτάσεων: νεοφιλελεύθερων και αντικαπιταλιστικών, κεντρώων, ελευθεριακών και αντιδραστικών. Ένα μανιφέστο πας παρτού.

Υπάρχει μια θεμελιακή διάκριση ανάμεσα στο Κ5Α και τα γνήσια ριζοσπαστικά κινήματα: το Κ5Α διαχωρίζει τον κόσμο σε «εμείς» και «αυτοί» εντελώς διαφορετικά από ό,τι τα κινήματα που προαναφέραμε. Το κίνημα του Occupy αναγνωρίζει τη διάκριση ανάμεσα στο 1% και στο 99% της κοινωνίας σύμφωνα με την κατανομή του πλούτου και έτσι φτάνει στη ρίζα των κοινωνικών ανισοτήτων, αφού το 1% είναι οι πολυεκατομμυριούχοι. Όμως στην Ιταλία ο Γκρίλο είναι μέρος αυτού του 1%.

Όταν το ισπανικό κίνημα υιοθετεί το σύνθημα των cacerolazos της Αργεντινής «que se vayan todos!», δεν εννοούν απλώς την «κάστα» των πολιτικών, όπως συμβαίνει στην Ιταλία, δεν υπονοοούν «και ας πάρουμε εμείς τη θέση τους». Απαιτούν την αυτοδιαχείριση και την αυτο-οργάνωση της κοινωνίας: ας τα καταφέρουμε χωρίς αυτούς, ας βρούμε νέες μορφές και τρόπους στις γειτονιές μας, στο χώρο εργασίας, στα σχολεία μας. Καμία απο αυτές τις μορφές δεν έχει σχέση με τις τεχνο-φετιχιστικές κορόνες του κινήματος του Γκρίλο, όπως, π.χ., με τι «ονλάιν γενικές εκλογές». Στην Ισπανία μια πραγματικά ριζοσπαστική πρόταση είναι η κοινή δράση για τη ματαίωση των εξώσεων.

Σήμερα μια νέα φάση αρχίζει καθώς ο «γκριλισμός» μπήκε στο κοινοβούλιο, καθώς τον επέλεξαν εκατομμύρια άνθρωποι που θεώρησαν αηδιαστικές όλες τις άλλες πολιτικές επιλογές. Ο μόνος τρόπος για να ερμηνεύσουμε τη φάση που μόλις αρχίζει είναι να κατανοήσουμε το ρόλο που ο Γκρίλο και ο Καζαλέτζο έπαιξαν στη φάση που μόλις τελειώνει. Πολλοί πιστεύουν ότι έδρασαν σαν εμπρηστές, όμως εμείς πιστεύουμε ότι έδρασαν σαν πυροσβέστες.

Είναι δυνατόν ένα τέτοιο κίνημα να μετατραπεί σε ριζοσπαστική δύναμη; Για να συμβεί κάτι τέτοιο θα πρέπει να σημειωθεί μια ρήξη μέσα στο ίδιο το Κ5Α. Με άλλα λόγια, ο «γκριλισμός» θα πρέπει να απελευθερωθεί από τα χέρια του Γκρίλο. Ομως αυτό δεν είναι αδύνατο. Και, ως συνήθως, εμείς είμαστε με τη μεριά της εξέγερσης. Ακόμα και μέσα στο K5A.