Ιστορική απόφαση: Οι καταδίκες για διαμοιρασμό αρχείων παραβιάζουν τα ανθρώπινα δικαιώματα
Μεγάλη επιτυχία για το κίνημα της ελεύθερης πρόσβασης και της υπεράσπισης των πολιτικών και δημοκρατικών ελευθεριών στην ψηφιακή εποχή. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων με απόφαση του βρήκε ότι το μονοπώλιο των πνευματικών δικαιωμάτων έρχεται σε αντίθεση με τα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα. Η απόφαση δημιουργεί προηγούμενο και κάνει πιο δύσκολη την καταδίκη πάνω στο ζήτημα της παραβίαση πνευματικών δικαιωμάτων. Μια μάχη κερδήθηκε αλλά φυσικά ο πόλεμος για τα πνευματικά δικαιώματα αναμένεται να κρατήσει πολλούς χειμώνες.
Διαβάστε το κείμενο του Rick Falkvinge μέλος του πρώτου πειρατικού κόμματος. (από το toptech4u.gr)
Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (Cour Européenne des Droits de l’Homme, European Court of Human Rights) έχει δηλώσει ότι το μονοπώλιο πνευματικών δικαιωμάτων έρχεται σε άμεση σύγκρουση με τα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα, όπως αυτά ορίζονται στην Ευρωπαϊκή Ένωση και αλλού. Αυτό σημαίνει ότι από σήμερα, κανείς δεν μπορεί να καταδικαστεί στην ΕΕ με την αιτιολογία ότι απλά έκανε κοινή χρήση της κουλτούρας και πως αυτό αποτελεί παραβίαση του μονοπωλιακού νόμου για τα πνευματικά δικαιώματα, έτσι ανέβηκε πολύ ο δείκτης δυσκολίας για μια καταδίκη σε τέτοια θέματα. Όλο αυτό αναμένεται να έχει εκτεταμένες συνέπειες (θετικές για τους πολίτες και αρνητικές για τα μονοπώλια), όχι μόνο δικαστικώς, αλλά και επιβεβαιώνει ότι, το μονοπώλιο πνευματικών δικαιωμάτων βρίσκεται σε αντίθεση με τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου στο Λουξεμβούργο, δεν είναι κάποιος μετακλητός μικρός παράγοντας. Είναι το δικαστήριο που επιβλέπει την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα (ECHR), η οποία σύμβαση αποτελεί μέρος του Συντάγματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των περισσοτέρων (αν όχι όλων) ευρωπαϊκών κρατών. Όταν αυτό το δικαστήριο παίρνει μια απόφαση, η απόφαση αυτή αποκτά συνταγματικό θέσφατο σε όλη την Ευρώπη (εκτός από την Λευκορωσία, η οποία δεν είναι συμβαλλόμενο μέρος).
Ως εκ τούτου, το μονοπώλιο δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας ως τέτοιο – που εντάσσεται στο κοινό δίκαιο για τις ευρωπαϊκές χώρες – ορίστηκε πλέον ως κάτι που έρχεται σε δεύτερη μοίρα ως προς την σημαντικότητα του σε σχέση με το βασικό συνταγματικό δικαίωμα να μοιράζουμε και να αναζητούμε τον πολιτισμό και τη γνώση, όπως αυτό ορίζεται και στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, στο άρθρο 10 : «Ο καθένας έχει το δικαίωμα στην ελευθερία της έκφρασης. Το δικαίωμα αυτό περιλαμβάνει την ελευθερία γνώμης και την ελευθερία λήψης ή μετάδοσης πληροφοριών ή ιδεών, χωρίς την ανάμειξη δημοσίων αρχών και ασχέτως των συνόρων.» (ECHR 10)
Έχουμε εδώ και πολύ καιρό που ισχυριζόμαστε ότι, το μονοπώλιο των πνευματικών δικαιωμάτων βρίσκεται σε άμεση σύγκρουση με τις πολιτικές ελευθερίες (μια από τις πιο γνωστές κεντρικές ομιλίες μου, «Το καθεστώς των πνευματικών δικαιωμάτων εναντίον των πολιτικών ελευθεριών», και όπως υπογραμμίζω ακόμη και στον τίτλο αυτού του άρθρου). Αν και το δικαστικό σύστημα, γενικά είναι αργό στις αντιδράσεις του απέναντι στα νέα φαινόμενα και ζητήματα που προκύπτουν, όπως και το συγκεκριμένο δικαστήριο, οι ετυμηγορίες που βγαίνουν σε τέτοιου είδους ανώτατα δικαστικά όργανα, είναι που κάνουν την διαφορά, και είμαι πολύ χαρούμενος που βλέπω ότι το όλο θέμα όντως έφτασε στο αρμόδιο δικαστήριο επιτέλους, και ότι το δικαστήριο εξέδωσε την μόνη λογική απόφαση που μπορούσε να βγει.
Ωστόσο, αυτή η απόφαση δεν σημαίνει ότι οι άνθρωποι που ανταλλάσσουν πολιτισμό δεν μπορεί ποτέ να καταδικαστούν. Εξαιρέσεις μπορούν να γίνουν και για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, σύμφωνα όμως με έναν σαφώς καθορισμένο έλεγχο σε τρία στάδια: α) Η απόφαση πρέπει να είναι αναγκαία σε μια δημοκρατική κοινωνία, β) να προβλέπετε από το νόμο (για το μονοπώλιο δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας υπάρχει ήδη), και γ) να επιδιώκει έναν θεμιτό σκοπό (αυτό το τελευταίο μπορεί να συζητηθεί εκτενώς).
Αυτό σημαίνει ότι οι άνθρωποι δεν μπορούν πλέον να καταδικαστούν μόνο και μόνο για παραβίαση του μονοπωλίου πνευματικών δικαιωμάτων. Το δικαστήριο δήλωσε απλώς ότι είναι παράνομο για οποιοδήποτε δικαστήριο στην Ευρώπη να καταδικάσει κάποιον για παραβίαση του νόμου για το μονοπώλιο πνευματικής ιδιοκτησίας μονοπώλιο όταν γίνεται διαμοιρασμός/ανταλλαγή πολιτισμού, και να πάρει μια τέτοια απόφαση στηριζόμενο αποκλειστικά και μόνο στην επί της ουσίας παραβίαση του νόμου. Ένα δικαστήριο που δικάζει κάποιον για παραβίαση του μονοπωλίου των πνευματικών δικαιωμάτων πρέπει τώρα να δείξει ότι η καταδίκη είναι απαραίτητη επειδή κάτι τέτοιο υπερασπίζεται την ίδια την δημοκρατία, ώστε να καταλήξει έτσι σε καταδικαστική ετυμηγορία. Αυτό έχει ανεβάσει πλέον τον δείκτη δυσκολίας για την λήψη μιας καταδικαστικής απόφασης, από ότι πριν, για τέτοια θέματα.
Είμαι ευτυχής που βλέπω ότι οι άνθρωποι που διώκονται για την ανταλλαγή του πολιτισμού και της γνώσης σε όλη την Ευρώπη έχουν με το μέρος τους πλέον αυτή την πολύ ισχυρή δικαστική απόφαση να τους υποστηρίζει. Θα ήθελα πολύ να δω το λόμπι της βιομηχανίας των πνευματικών δικαιωμάτων να προσπαθήσει να αποδείξει σε μια υπόθεση, ότι είναι απαραίτητο να βγει μια καταδικαστική απόφαση για τον αντίδικό τους, επειδή κάτι τέτοιο
υπερασπίζει τη δημοκρατία, και να καταφέρουν έτσι να καταδικάσουν μια ανύπαντρη μητέρα με τρία παιδιά που απλά μοίρασαν ποπ τραγούδια.
Η περίληψη στα αγγλικά της ετυμηγορίας (που εκδόθηκε στα γαλλικά).
Για πρώτη φορά σε μια απόφαση επί της ουσίας, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων διευκρίνισε ότι μια καταδίκη που βασίζεται στο δίκαιο πνευματικής ιδιοκτησίας για παράνομη αναπαραγωγή ή δημόσια επικοινωνία, υλικού προστατευμένου με πνευματικά δικαιώματα, μπορεί να θεωρηθεί ως παρέμβαση στο δικαίωμα της ελευθερίας της έκφρασης και της πληροφόρησης, σύμφωνα με το άρθρο 10 της Ευρωπαϊκής σύμβασης. Η παρέμβαση θα πρέπει να είναι σύμφωνη με τις τρεις προϋποθέσεις που αναφέρονται στην δεύτερη παράγραφο του άρθρου 10 της Σύμβασης. Αυτό σημαίνει ότι μια καταδικαστική απόφαση ή οποιαδήποτε άλλη δικαστική απόφαση που βασίζεται στην νομοθεσία περί πνευματικών δικαιωμάτων, που περιορίζει την ελευθερία έκφρασης ενός ατόμου ή ενός οργανισμού, θα πρέπει να έχει τα εύστοχα κίνητρα ως αναγκαία για μια δημοκρατική κοινωνία, και να προβλέπεται από το νόμο, και να επιδιώκει έναν θεμιτό σκοπό.
Έτσι, με άλλα λόγια, δεν είναι πλέον επαρκές για να δικαιολογηθεί μια κύρωση ή οποιαδήποτε άλλη δικαστική απόφαση που περιορίζει την καλλιτεχνική ή δημοσιογραφική ελευθερία της έκφρασης κάποιου, μόνο στη βάση του ότι έχει παραβιαστεί διάταξη του νόμου περί πνευματικής ιδιοκτησίας. Ούτε αρκεί για να θεωρηθεί ότι, μη εξουσιοδοτημένη χρήση, αναπαραγωγή ή δημόσια παρουσίαση ενός έργου επαρκεί για να γίνει επίκληση κάποιας από τις στενά ερμηνευμένες εξαιρέσεις του νόμου περί πνευματικής ιδιοκτησίας, συμπεριλαμβανομένης και της εφαρμογής της λεγόμενης τριών-σταδίων δοκιμασίας (three-step test) […]
(Μετάφραση στα ελληνικά από το INFOPOLICY: «Court Of Human Rights: Convictions For File-Sharing Violate Human Rights», CIVIL LIBERTIES, by Rick Falkvinge)