Κούβα, μαγνήτης των σελέμπριτις

Λίγους μήνες αργότερα, το κτίριο εθνικοποιήθηκε και μετονομάστηκε σε Habana Libre. Όμως η Πάρις κακία δεν κρατά.Πολλοί είναι οι «επώνυμοι» που επισκέφθηκαν πέρυσι και φέτος την Κούβα. Ανάμεσά τους ο Ματ Ντίλον, η Άννι Λέιμποβιτς, ο Χανίφ Κουρεϊσι, ο Ίθαν Χοκ, η Χέλεν Χαντ, λίγο παλιότερα η Μπιγιονσέ. «Η Κούβα είναι ένα νησί με τεράστιο ειδικό βάρος, ιδίως στον πολιτισμό, την ιστορία και την παιδεία. Κι αυτό κυρίως χάρη στην επανάσταση», λέει η Ρόζα Μπος, μια Αμερικανίδα κινηματογραφική παραγωγός που από τη δεκαετία του ’80 έχει αναπτύξει στενές επαγγελματικές σχέσεις με την Κούβα.

Πάντα η επαναστατική Κούβα ασκούσε έλξη στους καλλιτέχνες και τους ανθρώπους των γραμμάτων. Με μια διαφορά: παλαιότερα οι επισκέψεις ήταν δείγμα αλληλεγγύης προς την επανάσταση, όπως συνέβαινε, π.χ., με τον Χάρι Μπελαφόντες και τον Ρόμπερτ Ρέντφορντ ή με τον Σαρτρ και τη Σιμόν ντε Μποβουάρ ή τον Τρούμαν Καπότε. Σήμερα επισκέπτονται την Κούβα γιατί ήδη ανοίγουν και πρόκειται να ανοίξουν καλλιτεχνικές μπίζνες. Π.χ., εικαστικές εκθέσεις με έργα στην Αβάνα και τη Νέα Υόρκη με συμμετοχή Κουβανών και Αμερικανών καλλιτεχνών. Πέρυσι 400 ιδιωτικά τζετ προσγειώθηκαν στο αεροδρόμιο της Αβάνας και προβλέπεται ότι φέτος ο αριθμός τους θα αυξηθεί. Οι ιδιώτες συλλέκτες έργων τέχνης ξέρουν ότι η Κούβα είναι ένα χρυσωρυχείο που υπόσχεται πολλά μελλοντικά κέρδη ενώ η Ρόζα Μπος λέει χαρακτηριστικά: «Το μόνο πράγμα που πρέπει να ξέρετε για την Αβάνα είναι ότι όποια πέτρα κι αν σηκώσετε θα βρείτε από κάτω ένα ταλέντο».

Ας μη βιαστούμε να πούμε ότι η Κούβα παραδίδεται στον «πολιτιστικό ιμπεριαλισμό». Τα κλειστά πολιτιστικά σύνορα είναι δείγμα αδυναμίας κι έλλειψη εμπιστοσύνης στο λαό, όχι δύναμης ή επαναστατικής καθαρότητας. Αναρωτιέται όμως κανείς αν την περασμένη Παρασκευή, κατά τη δίωρη συναυλία των Ρόλινγκ Στόουνς στην Αβάνα, φυσούσε. Και αν η κατεύθυνση του ανέμου ήταν τέτοια που έφερνε στους έγκλειστους του Γκουαντάναμο σκόρπιους στίχους και ήχους από το «Sympathy for the Devil» ή το «Satisfaction». Kι αν τυχόν τους έφερνε, τι θα υπέθεσαν οι φυλακισμένοι με τις πορτοκαλί φόρμες; Ότι ζυγώνει η λευτεριά τους ή ότι θα μεταφερθούν σε άλλες φυλακές; (Πάντως ο Ραούλ Κάστρο μίλησε ανοιχτά για την ανάγκη να αρθεί το εμπάργκο και να επιστραφεί στη χώρα η βάση του Γκουαντάναμο.)