Η πτώση του Βερολίνου και η προσωπολατρία του Στάλιν
Η αντιφασιστική νίκη ανήκει πάνω από όλα σε όλους τους λαούς που χύσανε το αίμα τους, (σε μάχες ή στους δρόμους) στον πόλεμο ενάντια στον φασισμό και κυρίως στο λαό της Σοβιετικής Ένωσης που πλήρωσε τον πιο βαρύ φόρο αίματος με πάνω από 25.000.000 νεκρούς.
Η ταινία «Η πτώση του Βερολίνου» φτιάχτηκε σαν δώρο στον Ιωσήφ Στάλιν για τα 70α του γενέθλια. Αποτελεί μια πολύ χοντροκομμένη ταινία προπαγάνδας, (ακόμα περισσότερο από τις υπόλοιπες) η οποία αποτελεί από πολλές έννοιες προσβολή και σαφέστατο δείγμα εκφυλισμού της μεγάλης επανάστασης του 1917.
Η ταινία αναθεωρεί την ιστορία έτσι ώστε ο ίδιος ο «μέγιστος ατσαλένιος» να εμφανίζεται ως μαμή της. O Στάλιν παρουσιάζεται σχεδόν σαν «θεός ανάμεσα σε ανθρώπους». Το πρόσωπο του εμπνέει περισσότερο από την πατρίδα, την ιδεολογία ή τον έρωτα.
Στην ταινία δεν γίνεται καμία προσπάθεια να δοθεί βάρος στον ηρωϊσμό του σοβιετικού λαού, (ή καν στην καθοδήγηση του ΚΚΣΕ!), αλλά πάνω από όλα στο θάρρος και τη σοφία του ίδιου του Στάλιν που παρουσιάζεται -όταν όλοι οι άλλοι να έχουν αμφιβολίες- να παραμένει ψύχραιμος με εμπιστοσύνη στην επανάσταση…και στην πολιτική του γραμμή και κυρίως τον μύθο του.
Η ταινία αξίζει εκτός των άλλων για τις πολύ πετυχημένες κωμικές απεικονίσεις του Αδόλφου Χίτλερ και του Χέρμαν Γκαίρινγκ. Ο ίδιος ο Στάλιν και οι σύμβουλοι του φαίνεται ότι δεν είχαν τη συναίσθηση ότι και ο ίδιος εμφανίζεται σαν καρικατούρα. Ο Χίτλερ βάζει να ακούσει το ράδιο της Μόσχας και οργίζεται όταν ακούει τον Στάλιν τον οποίο δείχνει να φοβάται πάρα πολύ.
Η τελική σκηνή όπου ο Στάλιν εμφανίζεται αυτοπροσώπως στο Βερολίνο και αποθεώνεται από το στρατό δεν συνέβη ποτέ. Αφού είδε την ταινία ο Στάλιν με εμφανή ικανοποίηση είπε στον σκηνοθέτη ότι εύχεται να είχε πάει ο ίδιος στο Βερολίνο.
Η ταινία υποβαθμίζει και αλλοιώνει τον ιστορικό ρόλο του Στρατάρχη Γκεόργκι Ζούκοφ –με τον οποίο υπήρχε κόντρα- ο οποίος τα κάνει…μαντάρα στο μέτωπο και δεν φαίνεται στην ταινία να έχει την ικανότητα για στρατηγική και κριτική σκέψη χωρίς να πάρει γραμμή από τον ίδιο τον «μεγάλο γεωργιανό». Αντίθετα αναβαθμίζεται ο πραγματικός ρόλος του Βασίλι Τσούικοφ ο οποίος έχει κύριο προσόν στην ταινία ότι έχει τυφλή εμπιστοσύνη στον Στάλιν και εφαρμόζει πιστά τις διαταγές του.
Η ταινία αποσύρθηκε κατά τη διάρκεια της αποσταλινοποίησης, ενώ ο ηθοποιός που ενσάρκωσε τον Στάλιν δυσκολευόταν να βρει δουλειά.
Ο Νικίτα Χρουστσόφ που υπήρξε ένας από τους μεγαλύτερους κόλακες του Στάλιν όσο ο τελευταίος ήταν εν ζωή, χρησιμοποίησε την αποσταλινοποίηση πάνω από όλα για να εδραιώσει τη δική του εξουσία αλλά αυτό δεν αναιρεί το γεγονός ότι η προσωπολατρία του Στάλιν (όπως και του Μάο και του Κιμ Ιλ Σουνγκ) αποτελεί θλιβερό παράδειγμα εκφυλισμού που δεν ταιριάζει με την κομμουνιστική ιδεολογία και τον επιστημονικό μαρξισμό.