Στα χέρια του «Mr. Amazon» η Washington Post

Ενώ όλοι ασχολούνται με την εξαγορά της ιστορικής εφημερίδας Washington Post από τον Jeff Bezos, (το αφεντικό της Amazon), στα ψιλά πέρασε μια ακόμα πιο εντυπωσιακή είδηση. Η Amazon τα τρία τελευταία χρόνια τριπλασίασε τον αριθμό των εργαζομένων της, την ίδια εποχή που άλλες μεγάλες εταιρείες προχωρούν σε μαζικές απολύσεις και αναλώνονται κυρίως στο πως θα «ξεφορτωθούν» και άλλους εργαζόμενους στο όνομα της οικονομικής εξυγίανσης. Το 2010 η εταιρεία Amazon, ιδιοκτήτρια του μεγαλύτερου ηλεκτρονικού καταστήματος στον κόσμο, απασχολούσε 28,300 μόνιμους υπαλλήλους. Σήμερα εν μέσω της μεγαλύτερης οικονομικής μεταπολεμικής κρίσης ο αριθμός έχει εκτοξευτεί στους 97.000 εργαζόμενους χωρίς σε αυτόν να περιλαμβάνονται όσοι έχουν προσωρινή σύμβαση ή όσοι απασχολούνται μέσω εργολαβιών από τρίτες εταιρείες.
Έτσι έχουμε το «παράδοξο» φαινόμενο ένα ηλεκτρονικό κατάστημα, να τριπλασιάζει τον αριθμό των εργαζομένων του την ίδια ώρα που τα φυσικά καταστήματα διαρκώς απολύουν προσωπικό. Ωστόσο οι επενδυτές της Amazon γνωρίζουν πολύ καλά ότι το μεγαλύτερο κεφάλαιο μιας επιχείρησης παραμένει η ανθρώπινη εργασία.

Πρόσφατα η Amazon έκανε αίτηση για 5.000 νέες θέσεις εργασίας στις ΗΠΑ και θεωρείται βέβαιο ότι σύντομα θα απασχολεί περισσότερα άτομα από τη Microsoft (99.000 υπαλλήλους). Αυτό δεν σημαίνει ότι η εταιρεία αποτελεί εργασιακό παράδεισο. Παρά ορισμένες εντυπωσιακές παροχές στους εργαζόμενους η εταιρεία εφαρμόζει εξοντωτικά ωράρια, χρησιμοποιεί σε μεγάλο βαθμό ελαστικές μορφές εργασίας, απασχολεί δεκάδες χιλιάδες με προσωρινές συμβάσεις που δεν ανανεώνονται ποτέ και γενικά αξιοποιεί όπως κάθε καπιταλιστική επιχείρηση όλες τις διευκολύνσεις που τις παρέχει η νομοθεσία ώστε να μειώσει όσο γίνεται το εργασιακό κόστος.

Ωστόσο η Amazon συνεχίζει να εντυπωσιάζει για τη σταθερότητα που επιδεικνύει, με τις μετοχές της να δείχνουν αξιοσημείωτη αντοχή χωρίς τις τρελές αυξομειώσεις που ταλανίζουν τους άλλους τεχνολογικούς κολοσσούς (Apple, Microsoft, Google, Facebook). Αυτό οφείλεται στην μακροπρόθεσμη στρατηγική της εταιρείας που προχωρεί σε διαρκείς επενδύσεις επέκτασης των υποδομών και των υπηρεσιών της χωρίς να στέκεται στα πρόσκαιρα κέρδη. (π.χ το τελευταίο τρίμηνο εμφάνισε ζημιές χωρίς αυτό να επηρεάσει στο ελάχιστο την αξία της μετοχής ή τα σχέδια της διεύθυνσης). Ξέροντας ότι τα μεγαλύτερα έσοδα προέρχονται από υπηρεσίες πουλάει σε τιμή κόστους ή με ζημιά ηλεκτρονικές συσκευές ανάγνωσης όπως το Kindle (και τις εξελιγμένες του μορφές όπως το Kindle Fire ) προσβλέποντας σε έσοδα μέσω της αύξησης της πελατειακής της βάσης).

Με παρόμοια λογική ο ιδρυτής και το αφεντικό της εταιρείας, ο Jeff Bezos (που οι προσωπικές του δραστηριότητες δεν ταυτίζονται απαραίτητα με την Amazon), εξαγόρασε ένα από τα πιο ιστορικά και ισχυρά εκδοτικά συγκροτήματα των ΗΠΑ την Washington Post (εκτός από την εφημερίδα η εξαγορά αφορά και μικρότερα έντυπα και πρότζεκτ). H Post έχει κερδίσει συνολικά 47 βραβεία Πούλιτζερ και παραδοσιακά είναι μια εφημερίδα με πολύ μεγαλύτερη της κυκλοφορίας της επιρροή στην Ουάσινγκτον και την αμερικανική πολιτική σκηνή.

Σε μια ανοιχτή επιστολή στους εργαζόμενους της Washington Post, ο Bezos καθησυχάζει (ελαφρώς) ότι δεν πρόκειται να ασχοληθεί με τη διοίκηση της εφημερίδας σε καθημερινή βάση καθώς όπως τονίζει «ήδη έχω δουλειά». Ωστόσο αφήνει να εννοηθεί ότι μεσοπρόθεσμα θα υπάρξουν μεγάλες αλλαγές και πως το μέλλον της εφημερίδας στην ψηφιακή εποχή δεν θα περιοριστεί στην έντυπη έκδοση.
Από καθαρά επιχειρηματική σκοπιά η επένδυση 250 εκατομμυρίων δολαρίων –σε πρώτη φάση- σε μια βιομηχανία που συρρικνώνεται και βρίσκεται στο μάτι του κυκλώνα αποτελεί ρίσκο. Ο ίδιος ο Bezos έχει προβλέψει ότι τις επόμενες δύο δεκαετίες οι έντυπες εκδόσεις όπως τις γνωρίζουμε θα αποτελούν παρελθόν. Ωστόσο ο επιχειρηματίας δεν έχει σκοπό το άμεσο κέρδος από αυτή την κίνηση αλλά την εξαγορά πολιτικής επιρροής. 250 εκατομμύρια άλλωστε δεν είναι τόσα πολλά για έναν άνθρωπο που η προσωπική περιουσία του ξεπερνάει τα 25 δις δολάρια.

Οι εποχές αλλάζουν. Την περασμένη χρονιά το facebook εξαγόρασε το instagram μια νέα επιχείρηση δύο ετών που απασχολεί μόλις είκοσι άτομα για 1 δις. δολάρια. Για να αγοράσει ο Bezos την ιστορική Washington Post των 20.000 εργαζομένων δεν χρειάστηκε παρά να ξοδέψει μόλις το ¼ αυτού του ποσού.