100 χρόνια Οκτώβρης: «Επανάσταση και Αρχιτεκτονική»
Με αφορμή τα 100 χρόνια από τον Οκτώβρη του 1917, η Αριστερή Κίνηση Εργαζόμενων Αρχιτεκτόνων οργανώνει αύριο Κυριακή στις 19:00 εκδήλωση-συζήτηση με τίτλο «Επανάσταση και αρχιτεκτονική – Μοντερνισμός στην ΕΣΣΔ – Ένας άλλος κόσμος ήταν εφικτός» ( γραφεία Συλλόγου Αρχιτεκτόνων, Βρυσακίου 15 και Κλάδου, Μοναστηράκι, σταθμός Μετρό-Ηλεκτρικού).
Η δημιουργική έκρηξη της δεκαετίας του 1920 συνοδεύτηκε από οξύτατες ιδεολογικές συγκρούσεις και διαφωνίες ως προς τον κοινωνικό ρόλο της αρχιτεκτονικής και της πολεοδομίας. Πέρα από την πάλη ανάμεσα στο «παλιό» και το «νέο», διεξαγόταν και μια διαμάχη ανάμεσα στις διαφορετικές εκδοχές του επαναστατικά νέου. Τα έργα αυτά, όπως και τα πάμπολλα αρχιτεκτονικά σχέδια «επί χάρτου» (ιδίως την περίοδο 1920-1925) τα οποία δεν υλοποιήθηκαν, αποτελούν απόπειρες για μια αρχιτεκτονική που θα ενθαρρύνει μια απελευθερωμένη και με έντονα συλλογικό χαρακτήρα καθημερινή ζωή. «Θα ενθαρρύνει αλλά δεν θα επιβάλλει», όπως είχε πει ένας από τους πρωτοπόρους αρχιτέκτονες εκείνης της περιόδου.
Παρά την επίσημη, όμως, υιοθέτηση του σοσιαλιστικού ρεαλισμού από τα μέσα της δεκαετίας του 1930, που στην αρχιτεκτονική χαρακτηρίζεται από την επάνοδο νεοκλασικών μορφών, παρατηρείται από τα μέσα της δεκαετίας του 1950 μια αναγέννηση του μοντερνισμού, ο οποίος εμπλουτίζεται με τις τοπικές ιδιαιτερότητες των Λαϊκών Δημοκρατιών, με αποτέλεσμα την εμφάνιση μικρών «κριτικών τοπικισμών».
Τελικά το σοβιετικό πείραμα στην αρχιτεκτονική ηττήθηκε; Ποια είναι η τύχη των κτιρίων αυτών στη σημερινή Ρωσία και τις πρώην σοβιετικές δημοκρατίες; Πώς ο σοβιετικός μοντερνισμός επηρέασε όχι μόνο την σοβιετική αλλά και την παγκόσμια αρχιτεκτονική; Η κληρονομιά του δεν είναι απλώς αντικείμενο θεωρητικής μελέτης, αλλά μπορεί να αποτελέσει πηγή έμπνευσης για την επανάσταση ως δυνατότητα και όχι σαν αναπόφευκτο μονόδρομο. Αυτό που συνέβη στη σοβιετική αρχιτεκτονική είναι ένα από τα πολλά σενάρια που μπορούσαν να υλοποιηθούν, που θα μπορούσαν να γεννήσουν και πάμπολλες άλλες κοινωνίες. Κοινωνίες που δεν ανήκουν στο χώρο της ουτοπίας, αλλά στο δυνητικά εφικτό.
Θα μιλήσουν οι αρχιτέκτονες: Άλκηστη Πρέπη, Γιώργος Παπαγκίκας, Δημήτρης Πούλιος και Μαριάννα Τζιαντζή.
Κυριακή 19/11, ώρα 19:00, γραφεία Συλλόγου Αρχιτεκτόνων, Βρυσακίου 15 και Κλάδου, Μοναστηράκι, σταθμός Μετρό-Ηλεκτρικού).
Θα ακολουθήσει η προβολή του ντοκιμαντέρ «Away from All Suns» της Isa Willinger (2013) με θέμα τη σημερινή κατάσταση των διάσημων κτιρίων της σοβιετικής πρωτοποριακής αρχιτεκτονικής.