Πατατολάτρες και πατατομάχοι
Αναδημοσίευση
Μια πατάτα δεν φέρνει την άνοιξη
Σε πολλές γειτονιές, σε πολλές πόλεις της Ελλάδας, ομάδες πολιτών παίρνουν δημιουργικές πρωτοβουλίες, μέσα και όχι μακριά από το ευρύτερο λαϊκό κίνημα, με στόχο την αξιοπρεπή διαβίωση στην εποχή της κρίσης. Η προμήθεια φτηνής πατάτας είναι μια από τις πολλές συνισταμένες ενός πολύμορφου κινήματος για τη συλλογική επιβίωση. Άλλες μορφές είναι τα ανταλλακτικά δίκτυα, τα παζάρια, η «κοινωνική κουζίνα» – και είναι σίγουρο ότι και νέες, απρόβλεπτες μορφές θα προκύψουν στο κοντινό μέλλον. Όσο υπαρκτός και αν είναι ο κίνδυνος του ρεφορμισμού ή της εκμετάλλευσης αυτών των μορφών, άλλο τόσο υπαρκτή είναι και η δυνατότητα να αποτελέσουν τη μαγιά, το πρώτο σκαλί για μια ευρύτερη συσπείρωση με ριζοσπαστικά χαρακτηριστικά.
Ας θυμηθούμε ότι οι Σαντινίστας στη Νικαράγουα από τη δεκαετία του ’70 είχαν εφαρμόσει το πρόγραμμα ΡΦΖ, δηλαδή «Ρύζι, Φασόλια, Ζάχαρη» αρχίζοντας να τα διανέμουν σε όλους τους εργαζόμενους σε επιδοτούμενες τιμές, ώστε όλος ο κόσμος να μπορεί τουλάχιστον να τρώει «γκάγιο πίντο» και να γλυκαίνει κάπως το νερό που πίνει. Το γκάγιο πίντο είναι μαύρα φασόλια με ρύζι, το κύριο είδος διατροφής στη Νικαράγουα. Σε ανάλογες κινήσεις προχώρησαν και οι Ζαπατίστας από τη δεκαετία του ’90. Η κατάσταση στη χρεοκοπημένη Ελλάδα φυσικά –ακόμα και δεδομένων των αναλογιών– είναι αρκετά διαφορετική.
Είναι αλήθεια ότι τα καθεστωτικά ΜΜΕ πρόβαλλαν με ενθουσιασμό την άμεση επαφή παραγωγού και καταναλωτή, φέρνοντας σε αντιπαράθεση την «ειρηνική πατάτα» με το «γιαούρτι της βίας και του μίσους».
Μάλιστα, ενόψει των παρελάσεων της 25ης Μαρτίου και των ανησυχητικών για τη μνημονιακή τάξη διαθέσεων του λαού, αυτή η εκστρατεία τεχνητής αντιπαράθεσης εντείνεται.
Μόνο που εκείνοι οι οποίοι αγοράζουν τη φθηνή πατάτα κατοικούν στον ίδιο πλανήτη με τους «αγανακτισμένους» της περσινής άνοιξης, είναι τα ίδια πρόσωπα. Ας θυμηθούμε ότι και πέρυσι πολλά ΜΜΕ αρχικά κολάκευαν το κίνημα των αγανακτισμένων, υπογράμμιζαν την απέχθειά του προς τα συνδικάτα και κάθε είδους οργάνωσης, όμως μέσα σε λίγες εβδομάδες άρχισαν να το ταυτίζουν με τις μούντζες και τον εθνικοπατριωτισμό, να το συκοφαντούν ή να το αποσιωπούν.
Αξίζει επίσης να θυμηθούμε το πόσο θερμά τα ΜΜΕ είχαν υποδεχτεί, το 2010, μια πρωτοβουλία των αρτοποιών, το φθηνό «ψωμί της αλληλεγγύης», το οποίο όμως ξεφούσκωσε σαν κακοψημένο κέικ.
Πολύ αρνητική εντύπωση ακόμα και στους φίλους του προκάλεσε η αρχική ανακοίνωση του ΚΚΕ που έκανε λόγο για «ανήθικη εκστρατεία προπαγάνδας για την εξαπάτηση του λαού με πρωταγωνιστές τα ΜΜΕ των μεγαλοεπιχειρηματιών και την ενθάρρυνση της συγκυβέρνησης» για να κλείσει με τη διατύπωση ότι «η συσπείρωση με το ΚΚΕ είναι μονόδρομος».
Το ΚΚΕ πολύ γρήγορα αναγκάστηκε να διορθώσει την αρχική δήλωση, τόσο με νέα ανακοίνωση όσο και μέσω της παραδοχής της ίδιας της Αλέκας Παπαρήγα πως η πρώτη ανακοίνωση του ΚΚΕ θα έπρεπε να ήταν πιο συγκεκριμένη για να μην υπάρχουν παρερμηνείες.
Το πρόβλημα δεν είναι η σωστή σε γενικές γραμμές κριτική του ΚΚΕ, αλλά η πλήρης κυριαρχία σε αυτήν της ιδιοκτησιακής, μικροαστικής και κοντόφθαλμης αντίληψης που βλέπει εχθρικά οποιαδήποτε κίνηση δεν ελέγχει πλήρως.
Είναι αυτονόητο ότι για την αγορά πατάτας ξοδεύεται ένα πολύ μικρό ποσοστό του οικογενειακού προϋπολογισμού. Η Ελλάδα του 2012 δεν μοιάζει με την Ιρλανδία του 19ου αιώνα, όταν ο λιμός που προέκυψε εξαιτίας της κακής σοδειάς της πατάτας οδήγησε στην πείνα και τη μαζική μετανάστευση στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Επομένως, το ΚΚΕ επαναλαμβάνει το αυτονόητο, όταν λέει ότι η φθηνή πατάτα δεν λύνει το πρόβλημα της φτώχειας, δηλαδή λέει κάτι που το αντιλαμβάνεται ο καθένας.
«Μην τα ισοπεδώνουμε όλα και μη σας παίρνει από κάτω. Μπορεί η χώρα να χρεοκόπησε αλλά έχουμε φτηνές πατάτες», έγραψε πολύ εύστοχα ένας μπλόγκερ στο twitter.
Οι επιτροπές αγώνα «Δεν πληρώνω» σε κείμενό τους σημειώνουν ότι ακόμα και στην ακραία περίπτωση αποκλειστικής πατατοφαγίας, ο εργαζόμενος δεν μπορεί να έχει από τις πατάτες όφελος πάνω από έξι ευρώ, την ίδια ώρα που με τους μικρότερους κατά μέσο όρο υπολογισμούς η μείωση του βασικού εργατικού εισοδήματος από τα νέα μέτρα θα ξεπεράσει τα 300 ευρώ/μήνα. Με τη σειρά τους οι πολίτες του Βύρωνα τονίζουν την ανάγκη σύνδεσης του κινήματος για αξιοπρεπή διαβίωση με τις κινήσεις αντίστασης και ανυπακοής στα μέτρα του Mνημονίου, με το κίνημα για κούρεμα των δανείων από τις τράπεζες, το κούρεμα των φόρων, των έκτακτων εισφορών και των λογαριασμών των ΔΕΚΟ.
Κανείς δεν υποστηρίζει ότι οι κινήσεις για φτηνά προϊόντα μπορούν να αντικαταστήσουν την ανάγκη του συνολικού πολιτικού αγώνα για την ανατροπή της αντιλαϊκής επίθεσης του επιχειρηματικού υπερκράτους.
Όπως στις παλιές ελληνικές ταινίες βλέπουμε τους εξαθλιωμένους προλετάριους της πόλης να πνίγουν τον πόνο τους στο κρασί, έτσι και οι ημι-κατεστραμμένοι εργαζόμενοι ή άνεργοι υποτίθεται ότι θα ξεχάσουν τα βάσανά τους τρώγοντας …πατάτες. Όμως κανείς δεν είναι τόσο αφελής.
Από την εφημερίδα Πριν